Wesołych Świąt

Drodzy,

Życzymy Wam Świat radością i ciepłem oprószonych!

Z pozdrowieniami,
J&A

Orzeczenie interpretacyjne nie stanowi przesłanki do wznowienia postępowania

Uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 17 grudnia 2009 r. (sygn. akt: III PZP 2/09)

Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego stwierdzające w sentencji niezgodność z Konstytucją określonej wykładni aktu normatywnego, które nie powoduje utraty mocy obowiązującej przepisu, nie stanowi podstawy do wznowienia postępowania przewidzianej w art. 401(1) k.p.c.

Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej.

Źródło: Sąd Najwyższy

Zasada prawa przy księgach wieczystych

Uchwała siedmiu sędziów SN z dnia 16 grudnia 2009 r. (sygn. akt: III CZP 80/09)

Sąd rozpoznając wniosek o wpis w księdze wieczystej związany jest stanem rzeczy istniejącym w chwili złożenia wniosku i kolejnością jego wpływu. 

Sąd Najwyższy postanowił nadać uchwale moc zasady prawnej. 

Źródło: Sąd Najwyższy

Likwidacja środka trwałego

Wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 6 października 2009r. (sygn. akt: I SA/Bd 531/09)

 

W art.16 ust.1 pkt 6 u.p.d.p. zostało użyte pojęcie "likwidacji środka trwałego", które nie zostało wyjaśnione w ustawie podatkowej. W opinii Sądu pojęcia "likwidacja środka trwałego" nie można utożsamiać - tak jak to czyni organ podatkowy - wyłącznie z fizycznym unicestwieniem rzeczy. Pojęcie to trzeba odnosić raczej do sfery użytkowania środka trwałego niż do jego atrybutów fizycznych - choć te mogą oczywiście mieć wpływ na możliwość jego wykorzystania. W orzecznictwie i doktrynie prawa podatkowego niejednokrotnie zwracano uwagę na konieczność szerszego interpretowania pojęcia likwidacji środka trwałego, poprzez objęcie nim także darowizny, sprzedaży, zużycia technicznego lub technologicznego, "moralnego", wycofania środka trwałego z ewidencji, czy zadysponowania środkiem trwałym w inny sposób (por. wyrok WSA z dnia 13 marca 2007 r., sygn. akt. I SA/Wr 53/07). Ponadto należy zauważyć, że zawężenie pojęcia likwidacji wyłącznie do fizycznego unicestwienia środka trwałego pozbawiałoby sensu przepis art. 16 ust. 1 pkt 6 w części, w jakiej wprowadza on warunek utraty przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności, który to warunek stawałby się zbędny w razie fizycznego zniszczenia środka trwałego. Wskazany przepis nie uzależnia też zaliczenia powstałej z powyższego powodu straty do kosztów podatkowych od zabezpieczenia przez najemcę w umowie najmu swoich roszczeń z tytułu poniesionych, a nie zamortyzowanych nakładów, wskutek wcześniejszego rozwiązania tej umowy.

 

W ocenie Sądu wykładnia art. 15 ust. 1 oraz 16 ust. 1 pkt 5 i 6 a contrario pozwala uznać, że straty powstałe w wyniku likwidacji środków trwałych w znaczeniu wyżej przyjętym, z innych przyczyn aniżeli wymienione w art.art.16 ust.1 pkt 6 (tj. utraty przydatności gospodarczej na skutek zmiany rodzaju działalności), w części nie pokrytej odpisami amortyzacyjnymi podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Oznacza to, że strona skarżąca wskutek planowanego rozwiązania umowy najmu przed upływem okresu amortyzacji poniesie stratę w wysokości niezamortyzowanej część z tytułu likwidacji nie w pełni umorzonego środka trwałego w postaci inwestycji w obcym środku trwałym. Podobny pogląd jest prezentowany w orzecznictwie sądowym, np. wyrok WSA z dnia 16 kwietnia 2009 r. I SA/Gd 194/09; wyrok WSA z dnia 29 września 2005 r., I SA/Kr 2032/02; wyrok WSA z dnia 13 marca 2007 r., I SA/Wr 53/07; wyrok WSA z dnia 14 marca 2008 r., I SA/Wr 1702/07; wyrok WSA z dnia 11 września 2009 r., III SA/Wa 817/09. Sąd w niniejszym składzie przychyla się do tej linii orzecznictwa.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Definicja know-how

Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 25 czerwca 2009 r. (sygn. akt: I SA/Ol 340/09)

 

Wiedza zawarta w umysłach ludzkich nie jest w żaden sposób zdefiniowana, umysł ludzki nie jest nośnikiem, o którym mowa w know - how i nie spełnia on też wymogów poufności. Prawem majątkowym związanym z know - how, jest uprawnienie do odpowiedniego korzystania przez nabywcę z wiedzy wycenionej i utrwalonej w dokumentacji. Know-how musi być bowiem zmaterializowane (opisane) w stosownych dokumentach, a jego wycena może być poddana ocenie biegłych.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Kredyt na wypłatę dywidendy

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 grudnia 2009 r. (sygn. akt: I SA/Gd 733/09)

 

Źródłem przychodów strony skarżącej jest działalność gospodarcza (por. art. 12 ust. 3 updop); strona była przedsiębiorcą, którego celem jest maksymalizacja zysku i prowadzenie prawidłowej gospodarczo działalności. Tak więc działaniem ze wszech miar nie racjonalnym i narażającym podatnika na straty i/lub mniejsze zyski byłoby przeznaczenie zysku nie na działalność gospodarczą pozwalająca na utrzymanie się spółki na rynku a na zapewnie przyszłej wypłaty dywidendy.

 

Zaciągnięcie przez spółkę kredytu na wypłatę dywidendy należy taktować, jako wydatek związany z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 updop, co więcej zaciągnięty przez spółkę kredyt na wypłatę dywidendy w takim przypadku nie tylko zabezpieczy źródło przychodów jakim jest działalność gospodarcza, jak i zapobiegnie utracie płynności finansowej.

 

Uzasadnionym staje się wobec powyższego stwierdzenie, iż odsetki od kredytu oraz prowizja bankowa i opłata na Bankowy Fundusz Gwarancyjny stanowią wydatek ponoszony na zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodu jakim jest działalność gospodarcza bowiem zaciągnięty kredyt umożliwia spółce bezpieczne zaspokojenie roszczeń z tytułu dywidendy.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Definicja budowli

Wyrok NSA z dnia 7 października 2009 r. (sygn. akt: II FSK 635/08)

 

Ustawodawca w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego definiując pojęcie budowli poprzez wskazanie, że jest to każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, wskazał również przykłady tych budowli. Przepis ten zawiera katalog, który ma charakter otwarty. Wyliczenie to, przy braku jednoznacznej definicji pozytywnej, ma bardzo ważne znaczenie normatywne. Oddaje ono bowiem intencje ustawodawcy. Zatem niewątpliwie budowlami w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 u.o.p.l. są te wszystkie obiekty budowlane, które zostały przykładowo wymienione w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego oraz te obiekty budowlane, które są podobne do nich. Opodatkowanie rzeczy, które nie są objęte wyliczeniem zawartym w art. 3 pkt 3 prawa budowlanego, a ich konstrukcja, charakter i przeznaczenie różni się od wymienionych przez ustawodawcę, narusza zasadę określoności i zasadę ustawowego określania przedmiotu danin publicznoprawnych, wynikające z art. 2 i 217 Konstytucji.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Koszty uzyskania przychodów

Wyroku WSA w Lublinie z dnia 4 grudnia 2009 r. (sygn. akt: I SA/Lu 536/09)

 

Z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika, że kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

 

W świetle przywołanego przepisu nie budzi wątpliwości, że kosztami uzyskania przychodu są wszystkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione, i definitywnie poniesione wydatki, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, związane z prowadzoną działalności gospodarczą, o ile, jak wynika z art. 15 ust. 1 in fine, nie zostały one wymienione w katalogu kosztów (wydatków) zawartym w art. 16 ust. 1. W analizowanym zakresie więc, uwzględniającym również elementy stanu faktycznego przedstawione we wniosku o udzielnie interpretacji indywidualnej, za kierunkowe kryterium wykładni przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jakkolwiek oczywiście nie jest to kryterium wyłączne i jedyne, uznać kryterium celu poniesionego wydatku. Wiąże się ono z zamiarem działania podatnika zdeterminowanym na osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie ich źródła, tym samym, w naturalny zupełnie sposób, z istnieniem związku przyczynowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) poniesionego (ponoszonego) wydatku na powstanie lub zwiększenia osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie (na przykład również w stanie, polegającym na wyeliminowaniu, czy też ograniczeniu generowania strat pomniejszających przychód) albo zabezpieczenie jego źródła. W tym więc kontekście istotne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony wydatek, jako koszt podatkowy, dokonywana była również z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz jego wiedzy o związkach przyczynowych, tj. w tym zakresie, że dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu - osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła - co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty.

 

Gospodarczo uzasadnione i racjonalne decyzje gospodarcze, pierwotnie podejmowane w określonych warunkach determinujących ich treść i konsekwencje (również konsekwencje prawnopodatkowe), w związku z istotną zmianą okoliczności i warunków otoczenia zewnętrznego (np. wzrost cen na rynku; obniżenie popytu; wzrost kosztów; niekorzystna zmiana koniunktury) z perspektywy oceny negatywnych skutków tych zmian na przychód podatkowy mogą (wręcz muszą) skutkować ich rewizją w nowych warunkach czasu i miejsca, a to w związku z potrzebą (koniecznością) podjęcia przez podatnika działań zmierzających do zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W analizowanym zakresie istotne jest więc, aby kwalifikując, z perspektywy art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dany wydatek, jako koszt podatkowy uwzględniać również, nie mniej istotną kwestię logicznego ciągu zdarzeń determinujących określone i konkretne działania podatnika.

 

Według Sądu, takiego właśnie funkcjonalnego podejścia w wykładni przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie sposób nie uwzględniać. Nie pomija ono bowiem, co bez wątpienia realizuje zamiar i cele racjonalnego ustawodawcy, dynamiki procesów gospodarczych, która determinuje również określone działania podmiotów w nich uczestniczących. Działania te wywołują również określone skutki prawnopodatkowe. W związku z tym, kwalifikowanie określonych wydatków, jako kosztów uzyskania przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia ich źródła nie może nie uwzględniać, w kontekście wyżej już wskazanych kryteriów ich kwalifikacji wynikających z treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, również i tego kryterium, które nakazuje uwzględnianie czynnika dynamiki procesów gospodarczych, z perspektywy której dochodzi do zmiany (rewizji) pierwotnie podejmowanych decyzji bezpośrednio nakierowanej na realizacją jednego z alternatywnych celów określonych analizowanym przepisem.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Optymalizacja podatkowa

Wyrok NSA oz. w Katowicach z dnia 10 lipca 1996 r. (sygn. akt: SA/Ka 1244/95)

Żaden przepis prawa podatkowego ani orzecznictwo, ani też doktryna prawa nie zabraniają podatnikowi wyboru takiego rozwiązania zgodnego z prawem i rzeczywistością, które byłoby dla niego - przy podejmowaniu decyzji gospodarczych - bardziej korzystne na gruncie prawa podatkowego. Wybór drogi najłagodniej opodatkowanej jest wolnym wyborem każdego podatnika i nie może podlegać kontroli organów podatkowych.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dziadek do orzechów

Muzyka barw... i Taniec dźwieków...

Sprzedaż mieszkania z miejscem postojowym

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 grudnia 2009 r. (sygn. akt: III SA/Wa 1110/ 09): "Sprzedaż lokalu mieszkalnego wraz z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego mieszczącego się w wydzielonej hali w tym samym budynku mieszkalnym to jedna transakcja, objęta tą samą 7-proc. stawką VAT."

NSA o wydaniu i doręczeniu interpretacji

Uchwała I NSA z dnia 14 grudnia 2009 r. (sygn. akt: II FPS 7/09)

 

"W stanie prawnym obowiązującym od dnia 1 lipca 2007 r. pojęcie "niewydanie interpretacji" użyte w art. 14o § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.), nie oznacza braku jej doręczenia w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w art. 14d powołanej ustawy."

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Lokalizacja zorganizowanej części przedsiębiorstwa

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 24 listopada 2009 r. (sygn. akt: I SA/Gd 494/09)

 

Treść przepisu art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy o PDP nie budzi wątpliwości. Przychodami osób prawnych jest nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce kapitałowej albo udziałów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część. Zatem jeżeli aportem jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, wniesienie jej w zamian za otrzymanie udziałów nie powoduje powstania przychodu. Co do zasady nie stanowi przychodu podatkowego objęcie udziałów lub akcji w zamian za wkład niepieniężny w postaci przedsiębiorstwa lub jego wyodrębnionej części.

 

W ocenie Sądu warunek określony w art. 4a ust 4 PDP pozwalający na uznanie, że część przedsiębiorstwa ma charakter zorganizowany jest spełniony, gdy zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych niezawierający praw do nieruchomości może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie wykonujące te zadania.

 

Warunek "mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania" został zapisany w formie przyszłej. Aktualnie wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, przeznaczony do realizacji określonych zadań gospodarczych, w przyszłości mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Z uwagi na różnorodność ewentualnych stanów faktycznych w definicji nie zapisano wszystkich symulacji czynności prawnych umożliwiających uzyskanie przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa statusu niezależnego przedsiębiorstwa. Potencjał polegający na takiej możliwości nie musi doprowadzić do utworzenia niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego te zadania. Wniesienie w formie aportu do innego podmiotu gospodarczego przewidziano prawnie m.in. w art. 12 ust. 1 pkt 7 PDP. Wbrew stanowisku organu zorganizowana część przedsiębiorstwa nie musi w dacie jej wniesienia do innego podmiotu mieć lokalizacji wynikającej z przynależnego do zespołu składników materialnych prawa do dysponowania nieruchomością.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Uzasadnienie uchwały NSA w sprawie mocy wyroku TK i podstaw skargi kasacyjnej

Uchwała NSA z dnia 7 grudnia 2009 r. (sygn. akt I OPS 9/09)

 

W wyroku z dnia 13 marca 2007 r., sygn. K 8/07, (OTK-A 2007, nr 3, poz. 26), Trybunał Konstytucyjny formułując w istocie wskazówkę dla sądów, jak uwzględniać wyroki Trybunału w sprawach będących w toku, stwierdził m.in.: "Mimo że utrata mocy obowiązującej norm uznanych za niekonstytucyjne (derogacja, zmiana prawa w zakresie obowiązywania) następuje z datą ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego w Dzienniku Ustaw, to już sam fakt ogłoszenia wyroku przez Trybunał Konstytucyjny, po przeprowadzeniu postępowania kontrolnego, nie jest pozbawiony prawnego znaczenia dla postępowań toczących się przed organami administracyjnymi lub sądami na tle przepisów dotkniętych niekonstytucyjnością. Już bowiem z momentem publicznego ogłoszenia wyroku (co jest zawsze wcześniejsze niż moment derogacji niekonstytucyjnego przepisu przez promulgację wyroku) następuje uchylenie domniemania konstytucyjności kontrolowanego przepisu. To powoduje, że organy stosujące przepisy uznane za niekonstytucyjne albo w okresie odroczenia wejścia w życie wyroku Trybunału (odroczenia derogacji przepisu w wyroku Trybunału), albo z uwagi na zasady intertemporalne, albo np. z uwagi na posiłkowanie się zasadą tempus regit actum (co jest charakterystyczne dla sądów administracyjnych), powinny uwzględniać fakt, że chodzi o przepisy pozbawione domniemania konstytucyjności. Sądy orzekają na podstawie procedur, w obrębie których toczy się postępowanie, i z wykorzystaniem instrumentów będących do ich dyspozycji oraz kompetencji im przysługujących. Okoliczność, że w tych ramach sądy mają zastosować przepisy, które obowiązywały w dacie zaistnienia zdarzeń przez nie ocenianych, ale następnie zostały uznane za niekonstytucyjne w wyroku Trybunału Konstytucyjnego i na skutek tego nie obowiązują w dacie orzekania, w zasadniczy sposób wpływa na swobodę sądów w zakresie dokonywania wykładni tych przepisów. (...) Tego rodzaju autonomia interpretacyjna przysługująca sądom znajduje zakotwiczenie w art. 8 Konstytucji i jest wyrazem bezpośredniego stosowania Konstytucji w drodze kierowania się wykładnią zgodną z Konstytucją."

 

Stwierdzić należy, iż przepis art. 190 ust. 1 w zw. z art. 190 ust. 4 Konstytucji RP zawiera normę prawną nadającą się do bezpośredniego stosowania, bez rozwinięcia ustawowego, z którą nie pozostają w sprzeczności przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, a wręcz ją uzupełniają w zakresie w jakim powstała luka co do sposobu postępowania sądu kasacyjnego w sytuacji wydania wyroku Trybunału Konstytucyjnego na etapie rozpoznawania skargi kasacyjnej nie zawierającej w podstawach jako zaskarżone w sprawie przepisów, co do których Trybunał usunął domniemanie ich konstytucyjności. Norma ta stanowi, że w toku postępowania sądy (w tym sądy administracyjne) związane są powszechną mocą obowiązującą orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, które są elementem kształtującym stan prawny oceniany przez sąd i określa kolejną, niewymienioną w ustawowych przepisach postępowania podstawę badania sprawy przez sąd drugiej instancji (kasacyjny). Na aprobatę, z punktu widzenia bezpośredniej skuteczności norm konstytucyjnych, nie zasługuje "argumentacja zmierzająca do wykazania, iż zaniechanie przez ustawodawcę przeniesienia do ustawy [powyższej] normy konstytucyjnej wyłącza możliwość jej stosowania przez sąd" (R. Batorowicz, J.P. Tarno, op. cit., s. 154).

 

A zatem w sytuacji, w której po wniesieniu skargi kasacyjnej przez stronę Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z Konstytucją aktu normatywnego, na podstawie którego zostało wydane zaskarżone orzeczenie, jeżeli niekonstytucyjny przepis nie został wskazany w podstawach kasacyjnych, Naczelny Sąd Administracyjny powinien zastosować bezpośrednio przepisy art. 190 ust. 1 i 4 Konstytucji RP i uwzględnić wyrok Trybunału nie będąc związanym treścią art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Fiskus idzie pod prąd w zakresie aportów do spółek osobowych

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 5 listopada 2009 r. (sygn. akt: IPPB1/415-661/09-2/MT)

 

Wniesienie do spółki osobowej wkładu w postaci przedsiębiorstwa w zamian za udział w tej spółce, stanowi odpłatne zbycie przedsiębiorstwa. Wartość wnoszonego przedsiębiorstwa określona w umowie spółki (stanowiąca podstawę do ustalenia udziału) stanowi, w rozumieniu przepisu art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychód z działalności gospodarczej wnoszącego wkład do spółki

 

Z uzasadnienia Spółki (uznane za nieprawidłowe):

 

Ustawy o podatkach dochodowych wprost wskazują iż przychód podatkowy powstaje w przypadku wniesienia aportu, ale do spółki kapitałowej. W przepisach podatkowych w 2003 roku pojawiło się doprecyzowanie projektodawcy, który uzasadnił, że „skutki podatkowe związane z wnoszeniem aportów dotyczą objętych udziałów (akcji) w spółce kapitałowej”, gdyż „w spółce osobowej nie występuje kategoria wartości nominalnej udziału bowiem inaczej funkcjonuje ten kapitał”. Powyższe doprecyzowanie spowodowane było koniecznością wprowadzenia odrębnego przepisu dla rozszerzenia zakresu obowiązku podatkowego właśnie o wniesienie aportu do spółki kapitałowej. W związku z powyższym taki szczególny przepis byłby konieczny również dla objęcia obowiązkiem podatkowym wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki osobowej. Dlatego też nie można przyjąć, że aporty do spółek osobowych podlegają przepisom ogólnym.

 

WSA w Kielcach w wyroku z dnia 29 kwietnia 2009 r. (I SA/Ke 121/09) stwierdził, że „wniesienie akcji (udziałów) jako wkładu niepieniężnego do spółki komandytowej (osobowej) nie pociąga za sobą otrzymania przez osobę dokonującą aportu odpłatności... „Odpłatny” znaczy taki, za który się płaci, wymagający zapłacenia, wymagający zwrotu kosztów. Trudno wiec określić co stanowiłoby przychód w takim wypadku, jaką wartość osoba wnosząca wkład w postaci udziałów... otrzyma w zamian za wkład”. Z kolei kielecki sąd uważa, że dopiero poprzez wniesienie wkładu do spółki osobowej jej wspólnik uczestniczy w zyskach i stratach spółki, tak więc samo wniesienie wkładu nie powoduje jeszcze powstania przychodu. WSA w Warszawie w wyroku z dnia 14 kwietnia 2009 r (III SN Wa 3103/08) wyraził taki sam pogląd stwierdzając, iż osoba wnosząca wkład w postaci akcji, udziałów przenosi ich własność, ale nie otrzymuje za nie zapłaty a jedynie przekształca je na :1, którym uczestniczy w spółce osobowej. WSA w Warszawie wypowiedział się także odnośnie odpłatnego zbycia. Według niego mówić o nim można dopiero wtedy, gdy w zamian za wniesienie aportu osoba go wnosząca otrzymała ekwiwalent świadczenia w postaci zapłaty ceny nabycia.

 

Źródło: Ministerstwo Finansów

Wymiana udziałów nie jest neutralna w PIT

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 listopada 2009 r. (nr IPPB2/415-559/09-4/MS)

 

Sposób stosowania prawa wspólnotowego jest uzależniony do rodzaju aktu prawnego, w którym dana norma została zawarta. Powyższe oznacza, że dyrektywa nie stanowi źródła prawa krajowego, dopóki jej treść nie zostanie przeniesiona do krajowego aktu prawnego. Stwierdzić należy, iż ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wprowadził do przedmiotowej ustawy, tak jak ma to miejsce w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, zwolnienia objętego powołaną przez Wnioskodawcę Dyrektywą 90/434 Dz. U.UE L z dnia 20 sierpnia 1990 r.

 

Zatem dopóki w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie wprowadzi stosownych uregulowań prawnych, moc wiążącą mają przepisy ww. ustawy w kształcie obecnie obowiązującym.

 

Reasumując, objęcie przez Wnioskodawcę udziałów w spółce kapitałowej w zamian za posiadane akcje w spółce akcyjnej skutkować będzie powstaniem przychodu, ustalanego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Późniejsze zbycie udziałów w spółce z o.o. spowoduje powstanie przychodu, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a) ww. ustawy.

 

Źródło: Ministerstwo Finansów

 

 

Zasada sukcesji w przypadku przekształceń spółek

Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 9 listopada 2009 r. (sygn. akt: I SA/Gl 342/09)

 

Zestawienie regulacji art. 93a z przepisem art. 93e Ordynacji podatkowej pozwala na wyprowadzenie wniosku, że pierwszy z wymienionych przepisów ustanawia, jako zasadę sukcesję uniwersalną praw i obowiązków podatkowych, która doznaje ograniczeń tylko w przypadkach, o których mowa w art. 93e. Oznacza to, że przewidziane przepisami prawa podatkowego prawa i obowiązki spółki przekształcanej nie przechodzą na spółkę przekształconą tylko wówczas, gdy wyjątek od zasady (tj. pełnej sukcesji) został przewidziany w odrębnych ustawach, umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz innych ratyfikowanych umowach międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

 

W konsekwencji uznać należy, że spółka osobowa (np. komandytowo-akcyjna), powstała w wyniku przekształcenia spółki kapitalowej (np. akcyjnej), stosownie do art. 93a par. 2 pkt 1 lit. b) w zwiazku z art. 93a par. 1 ustawy Ordynacja podatkowa, bedzie uprawniona do skorygowania zeznania CIT-8 uprzednio złożonego przez spółkę kapitałową, przekształconą następnie w spółkę osobową prawa handlowego.

 

Źródlo: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

 

 

Zasada dwuinstancyjności w postępowaniu podatkowym

Wyrok NSA z dnia 1 października 2009 r. (sygn. akt: II FSK 658/08)

 

W myśl art. 127 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) postępowanie podatkowe oparte jest na zasadzie dwuinstancyjności, co oznacza, że organ odwoławczy obowiązany jest ponownie rozpatrzyć i rozstrzygnąć sprawę rozstrzygniętą decyzją organu pierwszej instancji, z zastrzeżeniem wyjątków przyjętych w art. 230 i art. 233 § 2 i § 3 Ordynacji podatkowej. Organ odwoławczy nie może zatem ograniczyć się tylko do kontroli decyzji organu pierwszej instancji, lecz zobowiązany jest ponownie rozstrzygnąć sprawę.

 

Do istoty zasady dwuinstancyjności postępowania administracyjnego należy prawo strony do zaskarżenia orzeczenia organu pierwszej instancji oraz prawo do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy przez organ wyższego stopnia, przy czym dwukrotne rozpoznanie wiąże się z powinnością przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego, a nie tylko kontroli zasadności odwołania.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

 

Obce prawo nie pozbawia zwolnienia z podatku

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 listopada 2009 r. (sygn. akt: III SA/Wa 1257/09): "Minister finansów nie może nakazać zapłaty podatku od dywidendy otrzymanej od spółki w Luksemburgu tylko dlatego, że tamtejszy fiskus traktuje ją jak odsetki."

Uzasadnienie wyroku w sprawie wymiany udziałów

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 października 2009 r. (sygn. akt: III SA/Wa 603/09)

 

Stosownie do art. 8 ust. 1 Dyrektywy 90/434/EWG, w czasie łączenia, podziału lub wymiany udziałów przydział papierów wartościowych, reprezentujących kapitał spółki przejmującej lub nabywającej, akcjonariuszowi spółki przekazującej lub nabywanej w zamian za papiery wartościowe, reprezentujące kapitał tej ostatniej spółki, nie stanowi podstawy do opodatkowania dochodu, zysków lub zysków kapitałowych tego akcjonariusza.

 

Mając ponadto na uwadze, sformułowaną na użytek stosowania przepisów Dyrektywy i zawartą w jej art. 2 lit. d) definicję "wymiany udziałów", należy zgodzić się ze Skarżącym, iż wymianę taką stanowi również wniesienie wkładu niepieniężnego w postaci udziałów/akcji spółki kapitałowej, w zamian za co podmiot dokonujący aportu ("akcjonariusz") obejmuje akcje/udziały emitowane przez spółkę, do której aport jest wnoszony.

 

Rozwiązanie prawne przyjęte w art. 8 ust. 1 Dyrektywy 90/434/EWG zostało zaimplementowane do krajowego porządku prawnego jedynie na gruncie u.p.d.o.p. - art. 12 ust. 4d, natomiast nie uczyniono tego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (u.p.d.o.f.). Słusznie jednak podnosi Skarżący, iż wynikające z powyższego przepisu prawa wspólnotowego wyłączenie z opodatkowania dochodu "akcjonariusza" odnosi się zarówno do akcjonariuszy będących osobami prawnymi, jak również do akcjonariuszy - osób fizycznych.

 

Przepis ten, tj. art. 8 ust. 1 powyższej Dyrektywy jest bezwarunkowy i dostatecznie precyzyjny, albowiem w sposób jednoznaczny nakazuje wyłączenie spod opodatkowania wskazanych w nim czynności (także wymiany udziałów/akcji) wobec "akcjonariuszy", nie czyniąc przy tym rozróżnienia na akcjonariuszy będących osobami prawnymi (podlegającymi w Polsce przepisom u.p.d.o.p.) i akcjonariuszy - osób fizycznych (do których stosuje się w Polsce przepisy u.p.d.o.f.).

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Sąd kasacyjny powinien uwzględnnić wyrok TK, który zapadł po wniesieniu skargi

Uchwała NSA z dnia 7 grudnia 2009 r. (sygn. akt I OPS 9/09):
"Sąd kasacyjny powinien uwzględniać wyrok Trybunału Konstytucyjnego, który zapadł po wniesieniu skargi kasacyjnej, nawet jeśli skarżący nie powołał niekonstytucyjnego przepisu."

Przedawnienie w sprawie odsetek od zaliczek

Uchwała NSA z dnia 7 grudnia 2009 r. (sygn. akt: II FPS 5/09)

Na podstawie przepisów art. 70 § 1 w związku z art. 53 § 3 lit. a) oraz art. 21 § 4, a także art. 3 pkt 3 lit. a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), w stanie prawnym obowiązującym w 2004 roku, odsetki od zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych zapłaconych w zaniżonej wysokości oraz odsetki od zaliczek niewniesionych w terminie przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek zapłaty zaliczek.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wysokość wynagrodzenia dobrem osobistym

Uchwała Składu Siedmiu Sędziów SN z dnia 16 lipca 1993 r. (sygn. akt: I PZP 28/93)

Ujawnienie przez pracodawcę bez zgody pracownika wysokości jego wynagrodzenia za pracę może stanowić naruszenie dobra osobistego w rozumieniu art. 23 i 24 kodeksu cywilnego.

Transmisja czynników ryzyka

Prakash Kannan, Friederike (Fritzi) Koehler-Geib
The subprime crisis became the global crisis when the 2007 financial shock mutated into a full-blown global economic crisis in September 2008. This column attributes the rapid transmission of financial stress to the surprise of the crisis. Using historical data, it shows that crises with a pronounced surprise element tend to result in more widespread contagion.

Full Article: Why did the crisis go global?"

Podstawy skargi kasacyjnej cz. IV

8. Zdanie odrębne s. NSA Juliusza Antosika

Uważam, że sentencja uchwały nie rozstrzyga żadnych wątpliwości. Jest
przecież oczywiste, że sąd kasacyjny jest obowiązany odnieść się do
wszystkich zarzutów skargi kasacyjnej. Natomiast rzeczywiste
rozbieżności w orzecznictwie NSA dotyczyły nie tego, czy należy
odnosić się do wszystkich zarzutów skargi kasacyjnej, ale
prawidłowości formułowania podstaw kasacyjnych i to wyłącznie tych,
które dotyczą przepisów postępowania (art. 174 pkt 2 p.p.s.a.). Wynika
to wyraźnie tak z uzasadnienia wniosku Prezesa NSA o podjęcie uchwały,
jak i z uzasadnienia uchwały. Dlatego uprawnione jest stwierdzenie, że
występuje zasadnicza rozbieżność między sentencją uchwały a jej
uzasadnieniem.

Uważam zatem, że sentencja uchwały powinna ograniczać się do
rozstrzygnięcia wątpliwości dotyczących formułowania podstaw
kasacyjnych, o których mowa w art. 174 pkt 2 p.p.s.a., np. przez
sformułowanie wprost, że prawidłowo sformułowaną jest podstawa
kasacyjna określona jako naruszenie przepisów postępowania
administracyjnego, jeśli nawet nie zostały powiązane z przepisami
postępowania sądowoadministracyjnego (lub że w takim wypadku nie jest
to prawidłowo sformułowana podstawa kasacyjna). Dopiero taka treść
sentencji uchwały odzwierciedla rzeczywiste wątpliwości, jakie zostały
przedstawione w uzasadnieniu wniosku Prezesa NSA, a także wynikają z
uzasadnienia uchwały.

9. Zdanie odrębne s. NSA Grzegorza Borkowskiego

Dla nikogo z sędziów biorących udział w podjęciu uchwały nie było
tajemnicą, że pozostaje ona w związku z postępowaniem, jakie toczy się
przed Trybunałem Konstytucyjnym na skutek wniesionej skargi
konstytucyjnej. Powtarza się zatem sytuacja, w której doszło do
wydania wspomnianego w uzasadnieniu uchwały wyroku składu siedmiu
sędziów z dnia 16.1.2006 r. I OPS 4/05. Teza tego wyroku - nie
pozostająca w związku z zarzutami skargi kasacyjnej (por. Z. Kmieciak
- glosa publ. PiP nr 9/06 s. 124 i nast.) wprowadziła w błąd Trybunał
Konstytucyjny co do sposobu odczytania treści art. 174 pkt 2 p.p.s.a.
przez składy orzekające NSA. Wynika to wprost z uzasadnienia wyroku TK
z 20.9.2006 r. sygn. akt SK 63/05 - także przywołanego w uzasadnieniu
uchwały.

Uważam, że nie należało podejmować uchwały, przed zajęciem stanowiska
przez Trybunał Konstytucyjny. Jest ono ze wszech miar pożądane, jako
że określenie podstaw kasacyjnych poprzez skopiowanie rozwiązania
przyjętego w procedurze cywilnej (art. 3931 k.p.c. w ówczesnym
brzmieniu) od początku budziło zastrzeżenia. Jeżeli uchwała, tak jak
poprzednio wyrok składu siedmiu sędziów, miałaby wpływać na treść
orzeczenia TK to ten podtekst przemawia przeciwko podjęciu uchwały w
tym momencie. Podniesione w uzasadnieniu wniosku wątpliwości
interpretacyjne istnieją od kilku lat. Jestem zdania, że ich
rozwiązanie powinno nastąpić w drodze nowelizacji przepisu a nie
poprzez wykładnię, która w mojej ocenie ma charakter prawotwórczy.
Sprawowana przez NSA kasacyjna kontrola orzeczeń może przekształcić
się, w omawianych w uchwale przypadkach w kontrolę o charakterze
apelacyjnym.

W przyjętym brzmieniu sentencja uchwały niczego nie wyjaśnia i bez
zapoznania się z odpowiednimi fragmentami jej uzasadnienia nie wiadomo
o co w ogóle w tej sprawie chodzi.

Uzasadnienie uchwały porusza tyle zagadnień, niekiedy luźno tylko
związanych z rozpatrywaną kwestią, że niezmiernie trudno jest
wyodrębnić argumenty odnoszące się do samego art. 174 pkt 2 p.p.s.a.
Najistotniejsze, moim zdaniem są te, które oparto o reguły wykładni
systemowej wewnętrznej. Jednakże wyprowadzone za jej pomocą wnioski
oparto na błędnym założeniu (s. 20). "... ustawodawca zawsze bliżej
określa w przepisach p.p.s.a. o jakie postępowanie chodzi
(administracyjne czy sądowe) jeżeli ogranicza stosowanie danej
instytucji proceduralnej do jednego z nich to nie ulega wątpliwości
(podkr. moje), że wskazana w art. 174 pkt 2 podstawa kasacyjna odnosi
się do naruszenia obu tych postępowań..." Według mnie, jest akurat
odwrotnie. Skoro art. 1 tej ustawy stanowi, że p.p.s.a. normuje
postępowanie sądowe... to ilekroć jest mowa w kolejnych przepisach o
postępowaniu bez określenia jego rodzaju może chodzić tylko o
postępowanie sądowe.

Wyprowadzone z zasad konstytucyjnych i wsparte orzeczeniami TK wywody
dotyczące orzekania w drugiej instancji sądowej mogłyby stanowić
uzasadnienie do projektu zmiany art. 174 pkt 2. Wykładnia operatywna,
a o taką chodzi w tej sprawie, nie może prowadzić do naprawienia
błędów prawodawcy. W takim bowiem przypadku nie mamy już do czynienia
z wyjaśnieniem treści przepisu lecz z prawotwórstwem sędziowskim. Tak
też odbieram niniejszą uchwałę, która stanowi swoistą protezę
podpierającą wadliwy - bądź tylko nie odpowiadający konstytucyjnym
wymogom a także oczekiwaniom stron - przepis.

Uważam również, że wyjaśniając przepis prawny, na podstawie art. 15 §
1 pkt 2 p.p.s.a. Naczelny Sąd Administracyjny nie powinien - bo nie
leży to w jego kompetencji - wypowiadać się co do zgodności podstawy
kasacyjnej z "istotą sądownictwa administracyjnego" określoną w art.
184 Konstytucji RP (s. 8), a także "z zasadami wynikającymi z art. 78
w zw. z art. 176 ust. 1 Konstytucji (s. 12).

Nie mogę zaaprobować uchwały, która w sposób zasadniczy podważa
przeważającą do tej pory i w mojej ocenie prawidłową linię
orzecznictwa.


10. Zdanie odrębne s. NSA Bogusława Gruszczyńskiego

Uważam, że wniosek Prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego w
rozpatrywanej sprawie nie spełniał przesłanek wymienionych w art. 36 §
1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów
administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.). W orzecznictwie
sądów administracyjnych nigdy nie kwestionowano, że Naczelny Sąd
Administracyjny ma obowiązek odniesienia się do wszystkich zarzutów
podanych w przytoczonych podstawach kasacyjnych.

Okoliczności powołane w uzasadnieniu wniosku Prezesa NSA wskazują, że
rozbieżność orzecznictwa dotyczyła innej kwestii. Należało postawić
pytanie: "Czy przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego lub
Ordynacji podatkowej mogą stanowić samodzielną podstawę skargi
kasacyjnej, wymienioną w art. 174 pkt 2 p.p.s.a.?" Właśnie na to
pytanie odpowiada w istocie uzasadnienie uchwały Naczelnego Sądu
Administracyjnego, do której zgłaszam zdanie odrębne. Zachodzi więc
sprzeczność między rozstrzygnięciem uchwały, a jej uzasadnieniem.

Nie zgadzając się z uzasadnieniem uchwały, zauważam, że przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego lub Ordynacji podatkowej nie
mogą stanowić samodzielnej podstawy kasacyjnej. Zarzucenie w skardze
kasacyjnej sądowi, że naruszył powołany przykładowo art. 188 Ordynacji
podatkowej jest tak samo pozbawione sensu, jak postawienie
policjantowi, który nie zatrzymał jadącego z nadmierną prędkością
kierowcy, zarzutu naruszenia zasad kodeksu drogowego.

11. Zdanie odrębne s. NSA Joanny Runge-Lissowskiej

Należy udzielić odpowiedzi na pytanie i że odpowiedź ta powinna być
twierdząca. Nie mogę jednak zgodzić się z uzasadnieniem - zresztą
znakomitym - odpowiedzi na pytanie. Jest ono skierowane na kwestie nie
wynikające z niego. Zawiera bowiem odpowiedź nie na zadane pytanie,
ale na takie, które w istocie w nim zostały postawione.

Pytanie dotyczyło obowiązku jaki spoczywa na Naczelnym Sądzie
Administracyjnym przy rozpoznaniu skargi kasacyjnej. Natomiast
uzasadnienie odpowiedzi, problemu obowiązku dotyka tylko pobieżnie.
Jego ideą przewodnią stało się bowiem udowodnienie, że przepisy
Kodeksu postępowania administracyjnego są tymi, o których mowa w art.
174 pkt 2 P.p.s.a., a tym samym takie rozumienie i stosowanie przez
Naczelny Sąd Administracyjny tego przepisu powoduje, że jest on
konstytucyjny.

Po pierwsze uzasadnienie odpowiedzi na przedstawione pytanie zostało
przedstawione w kwestii z pytania niewynikającej, uzasadnia bowiem
tezy stanowiące odpowiedź na postawione w nim dopiero pytania, po
drugie rozwiązanie kwestii podstaw skargi kasacyjnej powinno nastąpić
poprzez nowelizację art. 174 P.p.s.a., tak aby przepis ten precyzyjnie
wskazywał te podstawy, obejmując prawo materialne, K.p.a. i P.p.s.a. i
z tych przyczyn zmuszona byłam zgłosić zdanie odrębne do uzasadnienia
uchwały.

Pełna treść uchwały pełnego składu NSA

Granice zabezpieczeń kredytowych

Kenneth Rogoff: The Limits of Dubai: "Global investors are in a giant huff over Dubai’s decision to allow its flagship private company Dubai World to seek a six-month standstill (implying at least partial default) on payments on some $26 billion in debt. But what really upset investors was the realization that, in an over-leveraged world, some day untenable debt guarantees will have to be withdrawn."

Postępowanie dyscyplinarne przeciwko adwokatowi

TK: dyscyplinarka adwokata bez dochodzenia niekonstytucyjna: "

Możliwość wszczynania z polecenia ministra sprawiedliwości postępowania przeciwko adwokatowi przed sądem dyscyplinarnym bez uprzedniego dochodzenia jest niezgodna z konstytucją - orzekł dziś Trybunał Konstytucyjny. TK rozpoznawał zgodność z ustawą zasadniczą zapisów Prawa o adwokaturze wprowadzonych na mocy nowelizacji z 2007 r.

Tajemnica państwowa w Trybunale

Co jest, a co nie jest, tajemnicą państwową: "Przepis o odpowiedzialności karnej dla osoby, która ujawnia bądź wykorzystuje informacje stanowiące tajemnicę państwową, trafił do Trybunału Konstytucyjnego."

Podstawy skargi kasacyjnej cz. III

Uchwała NSA z dnia 26 października (sygn. akt: I OPS 10/09)

7. Sentencja uchwały NSA

Przytoczenie podstaw kasacyjnych, rozumiane jako wskazanie przepisów,
które - zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną - zostały naruszone przez
wojewódzki sąd administracyjny, nakłada na Naczelny Sąd
Administracyjny, stosownie do art. 174 pkt 1 i 2 oraz art. 183 § 1
ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami
administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), obowiązek
odniesienia się do wszystkich zarzutów przytoczonych w podstawach
kasacyjnych.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/D01B3F227B

Podstawy skargi kasacyjnej cz. II

Uchwała NSA z dnia 26 października (sygn. akt: I OPS 10/09)

4. Sprawowanie wymiaru sprawiedliwości przez kontrolę działalności
administracji publicznej powoduje, że wojewódzkie sądy administracyjne
są zobowiązane stosować przepisy regulujące tok ich procedowania w
sprawie sądowoadministracyjnej. Po drugie, są związane przepisami,
które miały lub powinny mieć zastosowanie w sprawie będącej
przedmiotem postępowania przed organami administracji publicznej. Tymi
drugimi są związane w tym sensie, że mają obowiązek sformułowania
oceny prawnej (art. 153 p.p.s.a.), czy proces podjęcia decyzji
stosowania prawa przez organ administracji był prawidłowy.

Za zaprezentowanym znaczeniem art. 174 pkt 2 przemawiają wreszcie
względy wykładni funkcjonalnej. Wszakże celem skargi kasacyjnej w
postępowaniu sądowoadministracyjnym jest umożliwienie stronie
niezadowolonej z wyroku, w którym sąd pierwszej instancji dokonał
oceny naruszenia przepisów postępowania administracyjnego, weryfikacji
prawidłowości oceny naruszenia właśnie owych przepisów postępowania
administracyjnego dokonanej przez NSA w granicach zakreślonych
podstawą kasacyjną wymienioną w art. 174 pkt 2 p.p.s.a. Przyjęcie
powyższego kierunku wykładni pozostaje w zgodzie z postanowieniami
art. 184 Konstytucji RP kreującymi obowiązek kontroli działalności
administracji publicznej przez sądy administracyjne, do których należy
Naczelny Sąd Administracyjny.

Argumentów za obowiązkiem odniesienia się przez Naczelny Sąd
Administracyjny do wszystkich zarzutów przytoczonych w podstawach
kasacyjnych dostarcza także wykładnia systemowa. Z treści art. 175 § 1
i 2 p.p.s.a. wynika, że skarga kasacyjna objęta jest tzw. przymusem
adwokackim. Ratio legis tego przepisu sprowadza się do zapewnienia
rzeczowego i profesjonalnego dialogu między stroną reprezentowaną
przez "znawcę prawa", a Naczelnym Sądem Administracyjnym na gruncie
obowiązującego prawa, dialogu który pogłębi kulturę i świadomość
prawną jednostki. Z tego względu przytoczone w podstawach kasacyjnych
przez stronę wnoszącą skargę kasacyjną zarzuty powodować będą
konieczność dokonania oceny ich zasadności przez Naczelny Sąd
Administracyjny z punktu widzenia art. 174 pkt 1 i 2 w związku z art.
183 p.p.s.a. Dodatkowo, funkcje i cel, które powinien ów dialog
realizować, powodują, że nie może on przyjmować formy sporu o słowa
(contradicto in terminis), lecz sporu o prawo (contradicto in iuris).
Taki wszakże wymóg nakłada w tym względzie art. 45 ust. 1 Konstytucji
RP.

Tak rozumiane podstawy kasacyjne czynią ze skargi kasacyjnej skuteczny
środek zaskarżenia w tym sensie, że jej wniesienie umożliwia
merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy w postępowaniu przed Naczelnym
Sądem Administracyjnym. Trzeba zatem podkreślić, że w sytuacji, gdy
strona przytoczy w petitum skargi kasacyjnej wyłącznie zarzut
naruszenia prawa przez organ administracji publicznej, nie powiązawszy
go z zarzutem naruszenia prawa przez wsa, nie jest uzasadnione
bezwarunkowe i automatyczne dyskwalifikowanie takiej skargi z
powołaniem się na niedopełnienie wymogów określonych w art. 176
p.p.s.a. ("przytoczenie podstaw kasacyjnych"). W każdym bowiem
postępowaniu przed organem władzy publicznej - a w szczególności przed
sądem - obowiązuje tzw. zasada falsa demonstratio non nocet, zgodnie z
którą błędne oznaczenie sprawy nie powinno pociągać za sobą
automatycznie odmowy jej rozpoznania (m.in. orzeczenie TK z dnia 3
grudnia 1996 r., sygn. akt K 25/95). Źródłem jej jest zasada
demokratycznego państwa prawnego oraz zasada sprawiedliwości
proceduralnej. Sąd w demokratycznym państwie prawnym nie może być
bowiem "sprowadzany do roli robota, mechanicznie odrzucającego pisma
procesowe obywateli ze względu na uchybienia nie ważące w żaden sposób
na możliwości wydania orzeczenia" (wyrok TK z dnia 12 marca 2002 r.,
sygn. akt P 9/01).

5. Elementem zasady dwuinstancyjności jest konieczność prawnego
zagwarantowania, że stanowisko sądu drugiej instancji, wskazujące na
nieprawidłowości, których dopuścił się sąd pierwszej instancji,
znajdzie odzwierciedlenie w ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy.

Użycie w art. 188 p.p.s.a. sformułowania, zgodnie z którym NSA "może"
wydać orzeczenie reformatoryjne, nie oznacza, że po stronie tego sądu
istnieje - jak wspomniano - dowolność skorzystania z tej kompetencji.
Można zatem powiedzieć, że w art. 188 p.p.s.a. określona została
zasada, nie zaś wyjątek od kasatoryjnej formuły orzekania przez
Naczelny Sąd Administracyjny.

W sytuacji natomiast, gdy nie są spełnione przesłanki z art. 188
p.p.s.a., NSA (jako sąd odwoławczy) uwzględniając skargę kasacyjną
wydaje orzeczenie o charakterze kasatoryjnym - uchylając zaskarżone
orzeczenie wsa i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania sądowi
pierwszej instancji (art. 185 § 1 p.p.s.a.). Sąd pierwszoinstancyjny,
rozpatrując ponownie sprawę, związany jest wykładnią prawa dokonaną
przez NSA (art. 190 zdanie pierwsze p.p.s.a.), a zatem poglądy prawne
sądu drugiej instancji muszą zostać uwzględnione w ostatecznym
rozstrzygnięciu sprawy sądowej.

W świetle powyższego omawiana instytucja skargi kasacyjnej spełnia
wymóg, zgodnie z którym stanowisko sądu drugiej instancji, wskazujące
na nieprawidłowości, których dopuścił się sąd pierwszej instancji,
powinno znaleźć odzwierciedlenie w ostatecznym rozstrzygnięciu sprawy.

6. Omawiany środek zaskarżenia (skarga kasacyjna) powinien mieć - jak
wspomniano - charakter powszechny w tym sensie, że możliwość jego
wniesienia nie powinna być uzależniona od jakichkolwiek dodatkowych
ograniczeń przedmiotowych bądź podmiotowych, uniemożliwiających
jakiejkolwiek stronie postępowania skorzystanie z prawa do
zaskarżenia. Nie może bowiem dochodzić do sytuacji, w której przepisy
prawa pozwolą sądowi odwoławczemu utrzymać w mocy wyrok naruszający
prawo, mimo stwierdzonego naruszenia (zob. wyrok TK z dnia 13 stycznia
2004 r., sygn. akt SK 10/03).

W konkluzji należy jednak podkreślić, że przyjęty model skargi
kasacyjnej do NSA nie narusza wskazanych wyżej standardów
wypracowanych w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Ustawa nie
przewiduje bowiem ani przedmiotowych, ani podmiotowych ograniczeń w
tym zakresie.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/D01B3F227B

Podstawy skargi kasacyjnej cz. I

Uchwała NSA z dnia 26 października (sygn. akt: I OPS 10/09)

1. Wedle dominującego nurtu zapatrywań jako podstawy skargi kasacyjnej
mogą być wskazane przepisy, które sąd wskazał jako przepisy, które
miały zastosowanie w toku rozpoznawania sprawy, jak też przepisy,
które powinny być stosowane w toku rozpoznawania sprawy, ale nie
zostały przez sąd zastosowane. Ponadto może tu chodzić zarówno o
przepisy regulujące postępowanie przed wojewódzkim sądem
administracyjnym, jak i o przepisy postępowania stosowane przez organy
administracji publicznej. Najbardziej reprezentatywnym dla tego
sposobu rozumienia podstaw skargi kasacyjnej jest wyrok składu siedmiu
sędziów NSA z dnia 16 stycznia 2006 r., sygn. akt I OPS 4/05 (ONSAiWSA
2006, nr 2, poz. 39).

Zaprezentowano w nim pogląd, że podstawy kasacyjne mogą dotyczyć
zarówno tych przepisów, które sąd przedstawił jako przepisy, które
miały zastosowanie w toku rozpoznawania sprawy, jak i tych przepisów,
które powinny być stosowane w toku rozpoznawania sprawy, choć nie
zostały przez sąd wskazane. Naruszenie przepisów postępowania może
odnosić się zarówno do przepisów regulujących postępowanie przed
wojewódzkim sądem administracyjnym, jak i do przepisów określających
postępowanie przed organami administracji publicznej. Wynika to, po
pierwsze z zasady, że sąd administracyjny sprawuje kontrolę
działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem,
co oznacza ocenę zaskarżonego rozstrzygnięcia administracyjnego pod
względem jego zgodności zarówno z prawem materialnym, jak i przepisami
o postępowaniu administracyjnym (art. 184 Konstytucji RP i art. 1
ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów
administracyjnych - Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), a po drugie - z
zasady, że wojewódzki sąd administracyjny, rozpoznając skargę, nie
jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą
prawną (art. 134 § 1 p.p.s.a.), co oznacza, że sąd ten ma obowiązek
brać z urzędu pod rozwagę także takie naruszenia prawa, których strony
nie podniosły w skardze. Ponadto w wyroku tym podkreślono, że
wskazanie podstaw kasacyjnych, rozumiane jako wymienienie przepisów,
które - zdaniem wnoszącego skargę kasacyjną - zostały naruszone,
nakłada na Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznający skargę kasacyjną
obowiązek odniesienia się do wszystkich zarzutów podanych w
przytoczonych podstawach kasacyjnych. W tym znaczeniu Naczelny Sąd
Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej,
biorąc z urzędu pod rozwagę jedynie nieważność postępowania z przyczyn
określonych w art. 183 § 2 p.p.s.a. Analogiczne stanowisko co do
rozumienia art. 174 i art. 183 p.p.s.a. zajął również Trybunał
Konstytucyjny w wyroku z dnia 20 września 2006 r. (sygn. akt SK 63/05,
OTK-A 2006, nr 8, poz. 108).

2. W orzecznictwie sądów administracyjnych zaprezentowano jednak
pogląd, że podstawy skargi kasacyjnej określone w art. 174 pkt 1 i 2
p.p.s.a. odnoszą się wyłącznie do naruszenia przepisów prawa
stosowanych przez sąd pierwszej instancji, a zatem nie można w tym
przypadku powoływać się także na naruszenie przepisów stosowanych
przez organy administracji, a ocenianych przez sąd. W szczególności
podkreśla się tu, że naruszenie przepisów postępowania jako podstawa
skargi kasacyjnej odnosi się wyłącznie do naruszenia przepisów
postępowania sądowego, a nie administracyjnego (np. wyrok NSA z dnia 4
stycznia 2007 r., II FSK 80/86; wyrok NSA z dnia 26 stycznia 2007 r.,
II FSK 144/06).

W tych orzeczeniach przypominano, że podstawą zarzutów kasacyjnych
może być naruszenie wyłącznie takich przepisów, które stosował albo
miał zastosować sąd. Tezę tę potwierdzają poglądy NSA zawarte w wyroku
z dnia 31 maja 2004 r., FSK 103/04, w którym stwierdzono wprost, że
"zarzuty stanowiące podstawy kasacyjne, jako skierowane przeciwko
wyrokowi sądu pierwszej instancji, formułowane muszą być z
odniesieniem do przepisów zastosowanych przez ten sąd" (a także T.
Woś, H. Knysiak-Molczyk, M. Romańska, Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2005, s. 541). Innymi
słowy, prawidłowo powołana podstawa kasacyjna powinna podnosić
naruszenie przepisów postępowania sądowoadministracyjnego, a nie tylko
przepisów procedury administracyjnej, których wojewódzki sąd
administracyjny nie stosuje, oceniając jedynie prawidłowość ich
stosowania przez organy administracji.

3. Istotą i jednocześnie minimalnym standardem "zaskarżenia" w
rozumieniu konstytucyjnym jest możliwość domagania się kontroli
orzeczenia sądu pierwszej instancji przez sąd drugiej instancji.
Konstytucja nie formułuje jednego - wspólnego dla wszystkich typów
postępowań sądowych - standardu określającego, jakie powinny być
następstwa uwzględnienia przez sąd drugiej instancji środka
odwoławczego, tzn. czy w każdym wypadku konieczne jest umożliwienie
sądowi drugoinstancyjnemu zmiany zaskarżonego orzeczenia, czy też
wystarczające jest umożliwienie uchylenia takiego orzeczenia, czemu
towarzyszy nakaz ponownego rozpoznania sprawy.

W świetle Konstytucji nie jest niedopuszczalne (a wręcz - w świetle
zasady rzetelności funkcjonowania organów wymiaru sprawiedliwości -
może być pożądane) takie ukształtowanie środka odwoławczego, że
dyskwalifikacja orzeczenia pierwszoinstancyjnego może nastąpić dopiero
wówczas, gdy określony błąd sądu pierwszej instancji wywarł wpływ na
rozstrzygnięcie sprawy. Wszakże celem skorzystania z prawa do
zaskarżenia powinno być dążenie do uzyskania odmiennego
rozstrzygnięcia sprawy, nie zaś wyłącznie do zadekretowania przez sąd
wyższej instancji drobnych błędów, które nie miały znaczenia
przesądzającego dla rozstrzygnięcia. Ponadto, naturalną konsekwencją
prawa do zaskarżania orzeczeń jest wprowadzenie zasady skargowości,
zakazującej - co do zasady - orzekanie przez sąd drugiej instancji
ponad żądanie skarżącego.

Z ustrojowego punktu widzenia obecne kompetencje Naczelnego Sądu
Administracyjnego, jako sądu odwoławczego, mieszczą się w ramach
konstytucyjnych wymagań w tym zakresie. Jeżeli tak, to powstaje
potrzeba wyjaśnienia, czy uregulowania prawno-procesowe w zakresie
skargi kasacyjnej pozwalają temu sądowi na pełną realizację
konstytucyjnych obowiązków. Innymi słowy chodzi o to, czy NSA jest
władny do rozpatrzenia wszelkich zarzutów - skierowanych przeciwko
orzeczeniu wsa - które zostały podniesione w skardze kasacyjnej.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/D01B3F227B

Aksjologiczny wymiar optymalizacji podatkowej

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 6 grudnia 2007 r. (sygn. akt: I SA/Po 1052/07)

W tradycji i kulturze europejskiej zakorzeniona jest bowiem jako
podstawa sprawiedliwości społecznej zasada solidarności z innymi -
pomocy za pośrednictwem swych podatków z tymi, którzy tej pomocy
bardziej potrzebują (mająca zresztą swe uzasadnienie tetyczne w
preambule obecnej Konstytucji), a wywodząca się z rozbudowanych
koncepcji chrześcijańskich (por. np. szerzej W. Łączkowski, Egalitarne
czy sprawiedliwe finansowanie potrzeb socjalnych ze środków
społecznych, w: Ius suum quique. Studia prawnofinansowe, Księga
jubileuszowa dedykowana profesorowi Wacławowi Goronowskiemu, Warszawa
2005, s. 33 i n.). Rzadko jednak zdarza się nawet wśród wierzących
podatników taki stosunek do obowiązków podatkowych, jak opisany w
Ewangelii wg. św. Mateusza w ustępie zatytułowanym Podatek na
świątynię - gdzie Jezus mimo braku obowiązku podatkowego nakazuje
Szymonowi zapłacenie poborcom podatku na świątynię w wysokości
dwudrachmy, byle nie dać powodu do zgorszenia. Jednakże współczesny
katechizm Kościoła katolickiego wyraźnie mówi, że niepłacenie podatków
to nie tylko naruszenie prawa, ale i grzech.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/FFAF893109

Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 9 sierpnia 2005 r. (sygn. akt: I
SA/Go 1698/05)

Przedstawione wyżej poglądy przedstawicieli kościoła są ich poglądami
i pozostają w sprzeczności z treścią art. 55 ust.7. W tym miejscu
rodzi się pytanie, a jak w podobnych przypadkach zareagowałby Jezus ?
Odpowiedź na nie znajdujemy w rozdziale 17 Ewangelii według św.
Mateusza. Dotyczy on wprowadzanego przez władców Izraela podatku na
świątynie. Poborcy tego podatku (didrachmy ) zapytali Piotra - "Wasz
Nauczyciel nie płaci didrachmy ? Piotr odpowiedział - Tak . Jezus
zwracając się do Piotra powiedział : " Szymonie, jak Ci się zdaje : Od
kogo królowi ziemscy pobierając daniny lub podatki ? Od synów swoich
czy od obcych ? Gdy Piotr odpowiedział - od obcych. Jezus mu rzekł : "
A zatem synowie są wolni. Żebyśmy jednak nie dali im powodu do
zgorszenia idź nad jezioro i zarzuć wędkę. Weź pierwszą złowioną rybę,
a gdy otworzysz jej pyszczek, znajdziesz statera (srebrna moneta
grecka). Weź go i daj im za Mnie i za Siebie".

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/601E3BC769

Nie można amortyzować wartości firmy wniesionej aportem

Wyrok WSA w Łodzi z dnia 4 listopada 2009 r. (sygn. akt: I SA/Łd 759/09)

Prawo polskie nie definiuje pojęcia kupna, w szczególności nie
wyjaśniają tego terminu przepisy ustawy podatkowej. Jednakże w języku
potocznym powszechnie używa się terminu kupno, kupować, zakup, jako
synonim sprzedaży. Zauważyć także należy, że art. 535 i nast. k. c.,
regulując czynność prawną sprzedaży, posługują się pojęciami
kupującego oraz sprzedającego jako stron tej umowy. Tam, gdzie
przepisy prawa cywilnego odwołują się do praw lub obowiązków nabywcy
sprzedawanej rzeczy, posługują się terminem kupna (lub terminów o tym
samym rdzeniu leksykalnym). W art. 583 § 2 k. c. mowa jest o cenie
kupna, w art. 594 § 1 k. c. o kupionej rzeczy, w art. 596 o
pierwszeństwie kupna, o kupnie stanowi też art. 765 k. c.

Reasumując, uznać należy, iż nabycie w drodze kupna, to nic innego,
jak dokonanie sprzedaży. Jednoznacznie zatem stwierdzić można, że
posługując się w ustawie podatkowej terminem kupna ustawodawca
odwołuje się do czynności prawnej sprzedaży. Wobec tego - w świetle
art. 16 b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych amortyzacji może podlegać tylko taka wartość firmy, która
powstała w drodze czynności prawnej sprzedaży.

Porównując czynność sprzedaży oraz czynność wniesienia wkładu
niepieniężnego do spółki rysują się między nimi znaczne różnice.
Sprzedaż jest czynnością prawną konsensualną, wzajemną, odpłatną,
kauzalną i zobowiązującą, która polega na przeniesieniu przez
sprzedawcę na kupującego własności rzeczy za umówioną cenę.
Obowiązkiem kupującego jest rzecz odebrać i zapłacić cenę. Stronami
umowy sprzedaży mogą być osoby fizyczne, prawne i inne podmioty.
Przedmiotem świadczenia kupującego jest zawsze cena, wyrażona
pieniądzu.

Natomiast istotą wniesienia wkładu do spółki jest obciążający
wspólnika obowiązek do przeniesienia na rzecz spółki własności
pieniędzy (także waluty obcej) - wkład pieniężny, lub każdego innego
dobra przedstawiającego jakąkolwiek wartość majątkową, jeżeli jest
zbywalne i może stać się ekonomicznym podłożem działalności spółki -
wkład niepieniężny (aport). Wkład stanowić może zatem także prawo
najmu, dzierżawy, papiery wartościowe, wierzytelności, prawa na
dobrach niematerialnych, a także świadczenie usług. W przypadku spółek
kapitałowych, zgodnie z art. 14 § 1 k. s. h. przedmiotem wkładu nie
może być jedynie świadczenie pracy bądź usług.

W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w zamian za wniesienie
wkładu wspólnik otrzymuje odpowiedniej wartości udziały, legitymujące
do czerpania korzyści z przedsięwzięcia (art. 191 § 1 k. s. h.), jak
też w pewnych wypadkach zobowiązujące do określonych świadczeń wobec
spółki (np. dopłat - art. 177 § 1 i nast. k. s. h.). W zamian za
wniesienie wkładu wspólnik nie otrzymuje natomiast żadnego świadczenia
(w postaci pieniędzy, czy innych dóbr), co więcej - istnieje zakaz
pobierania przez wspólnika odsetek od wkładów, czy udziałów (art. 190
k. s. h.). Wniesienie wkładu nastąpić może jedynie pomiędzy ściśle
określonymi podmiotami: wspólnikiem oraz spółką. Nie występują one w
roli kupującego i sprzedającego, brak jest pomiędzy nimi świadczenia
polegającego na zapłacie ceny.

Zupełnie inny jest cel umowy sprzedaży od czynności wniesienia wkładu.
Cel sprzedaży jest prosty: chodzi o przeniesienie własności rzeczy za
umówioną cenę, natomiast celem wniesienia wkładu jest uczestnictwo w
spółce, otrzymanie statusu wspólnika, któremu przysługują określone
prawa i obowiązki.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu brak jest tożsamości czynności prawnej
sprzedaży oraz czynności wniesienia wkładu do spółki handlowej. Skoro
zaś pojęcie kupna użyte w art. 16 b ust. 2 pkt 2 lit. a ustawy o
podatku dochodowym od osób prawnych rozumieć należy, jako sprzedaż, to
brak jest podstaw do amortyzacji wartości firmy powstałej w drodze
wniesienia wkładu niepieniężnego, jak to miało miejsce w rozpoznawanej
sprawie.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/B94D1C9504

Uzasadnienie wyroku NSA w sprawie bezprawności podatku za drogi wewnętrzne

Wyrok NSA z dnia 16 października 2009 r. (sygn. akt: II FSK 784/08)

Zgodnie z art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l., w stanie prawnym obowiązującym
od 9 grudnia 2003 r. do 31 grudnia 2006 r., opodatkowaniu podatkiem od
nieruchomości nie podlegały również pasy drogowe wraz z drogami oraz
obiektami budowlanymi związanymi z prowadzeniem, zabezpieczeniem i
obsługą ruchu. W powyższym brzmieniu ustawodawca objął wyłączeniem z
podatku od nieruchomości: 1) pasy drogowe, 2) drogi, 3) obiekty
budowlane związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu.
Tym samym uznał, że pojęcie "pas drogowy" nie jest tożsame z pojęciem
"droga" i każde z nich stanowi różny przedmiot opodatkowania. W
rozporządzeniu w sprawie ewidencji gruntów i budynków w § 68 ust. 3
pkt 4 wskazano, że grunty zabudowane i zurbanizowane dzielą się min.
na tereny komunikacyjne, w tym drogi, oznaczone symbolem - dr. Nie ma
w nim wymienionego pojęcia "pas drogowy". Już tylko z tego powodu brak
jest podstawy prawnej do stosowania do wyłączenia z opodatkowania
przedmiotów określonych w art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l., przepisów art.
21 u.p.g.k.

Należy zauważyć, że w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych,
odmiennie niż w przypadku ustawy o podatku rolnym lub ustawy o podatku
leśnym , brak jest bezpośredniego odniesienia do ewidencji gruntów i
budynków. W związku z tym dla celów wymiaru podatku od nieruchomości,
w sytuacji zwłaszcza, gdy ewidencja pewnej kategorii gruntów nie
uwzględnia, zapisy w niej zawarte mają znaczenie drugorzędne, a
determinantem wymiaru podatku od nieruchomości jest wystąpienie
zdarzenia, z którym ustawa wiąże powstanie obowiązku podatkowego.
Uznanie za prawidłowe stanowiska odmiennego prowadziłoby do sytuacji,
w której ewidencja gruntów i budynków zawsze stanowiłaby jedyną
podstawę wymiaru podatków, nawet wtedy, gdy dane z tej ewidencji
byłyby niezgodne ze stanem rzeczywistym.

Treść art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l. oraz § 68 ust. 3 pkt 4
rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków i poz. 3 pkt 7
lit. a) in fine załącznika Nr 6 do tego rozporządzenia nie daje
podstaw do przyjęcia za wiążące danych z ewidencji gruntów i budynków
w zakresie opodatkowania przedmiotowych nieruchomości. Skoro ewidencja
nie ma charakteru przesądzającego zachodzi pytanie o wykładnię
przedmiotów wyłączenia z opodatkowania, o których mowa w art. 2 ust. 3
pkt 4 u.p.o.l. Naczelny Sąd Administracyjny podziela w pełni pogląd
wyrażony w cytowanym już wyroku NSA z 27 maja 2008 r., że jeżeli treść
art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l. została wprowadzona ustawą z dnia 14
listopada 2003 r. o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz o
zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 200, poz. 1953 ze zm.), w
której ustawodawca równocześnie zdefiniował pojęcie "pas drogowy" i
"droga", a w art. 2 zmienił brzmienie art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l.
obejmującym te pojęcia, to oznacza to, że te właśnie definicje należy
stosować także na gruncie wykładni art. 2 ust. 3 pkt 4 u.p.o.l.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/B88A3A713E

Gdy firma upada sprzedaj akcje poza giełdą

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z
dnia 4 czerwca 2009 r. (nr IBPBII/2/415-278/09/MM)

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że 12 grudnia
2007r. z powodu bankructwa akcje spółki P.P.U. zostały wycofane z
notowań Giełdy Papierów Wartościowych. Wnioskodawca zamierza kwotę,
którą przeznaczył na nabycie przedmiotowych akcji wykazać jako stratę
i w zeznaniu podatkowym przez kolejnych pięć lat podatkowych odliczać
od przychodu. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że wydatki
poniesione na zakup akcji spółki P.P.U. nie są kosztem uzyskania
przychodu w sytuacji gdy nie doszło do sprzedaży tych akcji, czyli nie
uzyskano przychodu z ich sprzedaży. Aby można było mówić o stracie
należy sprzedać przedmiotowe akcje poniżej ich ceny nabycia.
Wnioskodawca nie ma więc podstaw do wykazania kwoty 3.000 zł jako
straty.

Natomiast w sytuacji, gdyby wnioskodawca dokonał odpłatnego zbycia
akcji spółki P.P.U. (np. poza obrotem giełdowym) to wówczas na
podstawie wyżej wymienionego zapisu art. 9 ust. 2 i 3 w związku z ust.
6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - kwota uzyskana z
odpłatnego zbycia tych akcji pomniejszona o koszty ich nabycia (art.
30 b ust. 2 ww. ustawy) stanowić będzie podstawę do opodatkowania
podatkiem dochodowym. Jeżeli koszty nabycia tych akcji przekraczałyby
przychód uzyskany z ich sprzedaży, to wówczas wystąpiłaby strata.
Powyższą stratę wnioskodawca miałby możliwość odliczyć w zeznaniu
podatkowym przez kolejnych pięć lat podatkowych, pod warunkiem jednak,
iż uzyskałby przychód z tego samego źródła, z którego wystąpiła strata
(tj. z kapitałów pieniężnych).

http://sip.mf.gov.pl/sip/index.php?p=1&i_smpp_s_dok_nr_sek=214885&i_smpp_s_strona=1