Zwolnienie z VAT w grach hazardowych

Wyrok ETS z dnia 10 czerwca 2010 r. w sprawie C‑58/09 Leo-Libera GmbH vs Finanzamt Buchholz in der Nordheide

 

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału pojęcia użyte do opisania zwolnień, takich jak przewidziane w art. 135 ust. 1 dyrektywy 2006/112, powinny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatkiem VAT objęta jest każda usługa świadczona odpłatnie przez podatnika (zob. analogicznie w odniesieniu do szóstej dyrektywy, wyrok z dnia 13 lipca 2006 r. w sprawie C-89/05 United Utilities, Zb.Orz. s. I‑6813, pkt 21). Ponadto wykładnia pojęć użytych w tym przepisie powinna być zgodna z celami, którym służą owe zwolnienia, a także pozostawać w zgodzie z wymogami zasady neutralności podatkowej, na której opiera się wspólny system podatku VAT (zob. analogicznie ww. wyrok w sprawie United Utilities, pkt 22).

 

Z samego brzmienia art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 wynika, iż przepis ten pozostawia państwom członkowskim szeroki zakres swobodnego uznania w zakresie zwolnienia lub opodatkowania wskazanych w nim czynności, skoro pozwala im na określenie warunków i ograniczeń, od których może być uzależnione przyznanie tego zwolnienia. Brzmienie art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 nie zawiera żadnej wskazówki pozwalającej na przyjęcie, iż prawodawca wspólnotowy zamierzał wprowadzić jakiekolwiek ograniczenie ilościowe, w szczególności w celu zapewnienia, by co najmniej 50 % gier losowych i hazardowych urządzanych i organizowanych w danym państwie członkowskim, lub co najmniej 50% obrotu generowanego z urządzania i organizowania tych gier, mogło być objęte zwolnieniem z podatku VAT przewidzianym w tym przepisie.

 

Wprawdzie Trybunał kilkukrotnie orzekł, iż urządzanie gier losowych i eksploatacja automatów do gier powinny być co do zasady zwolnione z podatku VAT (zob. na przykład wyrok z dnia 11 czerwca 1998 r. w sprawie C‑283/95 Fischer, Rec. s. I‑3369, pkt 25, oraz ww. wyrok w sprawie Linneweber i Akritidis, pkt 23), jednak w tym kontekście, w świetle celów realizowanych przez art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 oraz ogólnej systematyki, na której opiera się ta dyrektywa, nie można uznać, że okoliczność podważa powyższy wniosek.

 

Jeśli bowiem chodzi, po pierwsze, o cele omawianego zwolnienia, to należy przypomnieć, że w dziedzinie gier losowych i hazardowych państwa członkowskie nie tylko mają swobodę określania warunków i ograniczeń zwolnienia przewidzianego w art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 (ww. wyroki w sprawach Fischer, pkt 25, oraz Linneweber i Akritidis, pkt 23), lecz również przysługuje im swobodne uznanie pozwalające na całkowite lub częściowe zakazanie bądź ograniczenie działalności tego typu oraz na wprowadzenie w tym celu szczegółowych zasad mniej lub bardziej ścisłej kontroli (wyroki z dnia: 24 marca 1994 r. w sprawie C‑275/92 Schindler, Rec. s. I‑1039, pkt 61, i 21 września 1999 r. w sprawie C‑124/97 Läärä i in., Rec. s. I‑6067, pkt 35). W konsekwencji, jak to podniósł rzecznik generalny w pkt 47 swej opinii, państwo członkowskie może być zmuszone do ograniczenia oferty gier losowych lub hazardowych na swym terytorium do takich form gier, które mają być objęte podatkiem VAT, w taki sposób, że względy praktyczne, które – jak to przypomniano w pkt 24 niniejszego wyroku – leżą u podstaw zwolnienia, nie znajdują w stosunku do nich zastosowania. Interpretacja art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112, zgodnie z którą przepis ten, jak twierdzi Leo Libera, zobowiązywałby jednak państwa członkowskie, które wybrały rozwiązanie opisane w punkcie poprzedzającym, do zwolnienia z podatku VAT co najmniej 50 % dozwolonych gier i/lub form tych gier generujących co najmniej 50 % obrotu osiągniętego na krajowym rynku ze wszystkich gier losowych i hazardowych, byłaby zatem oczywiście sprzeczna zarówno z celem prawodawcy wspólnotowego, jak i przywołaną w pkt 22 niniejszego wyroku zasadą, zgodnie z którą przepisy wprowadzające odstępstwo od zasady ogólnej należy interpretować ściśle.

 

Po drugie, jeśli chodzi o systematykę dyrektywy 200/112, to należy podnieść, że skoro bezsporne jest, iż wielkości obrotu generowanego odpowiednio przez gry zwolnione z podatku VAT i gry objęte tym podatkiem mogą znacznie różnić się w czasie, to w razie przyjęcia interpretacji proponowanej przez Leo-Libera zwolnienie z podatku VAT dotyczące określonej formy gier losowych lub hazardowych mogłoby być czasem zgodne, a czasem sprzeczne z art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112. Interpretacja taka mogłaby więc nie tylko stwarzać sytuację znaczącej niepewności prawa, lecz również stać w sprzeczności z celami art. 131 tej dyrektywy, który wymaga, by zwolnienia z podatku VAT były stosowane w sposób prawidłowy i prosty (zob. podobnie wyrok z dnia 12 stycznia 2006 r. w sprawie C‑246/04 Turn- und Sportunion Waldburg, Zb.Orz. s. I‑589, pkt 31).

 

Należy wreszcie dodać, że wbrew twierdzeniom Leo-Libera, zasada neutralności podatkowej stanowiąca, że świadczenie usług podobnych, które z tego względu są wobec siebie konkurencyjne, nie powinno być różnie traktowane z punktu widzenia podatku VAT, również nie stoi na przeszkodzie stosowaniu regulacji takiej jak analizowana w sprawie przed sądem krajowym. Zasada ta nie może być bowiem interpretowana – pod rygorem pozbawienia wszelkiej skuteczności tak art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112, jak i swobodnego uznania przyznanego w szerokim zakresie w tym przepisie państwom członkowskim – jako sprzeciwiająca się temu, by jedna forma gry losowej lub hazardowej była zwolniona z podatku VAT, podczas gdy druga nie podlega takiemu zwolnieniu, o ile jednak te dwie formy gier nie są wobec siebie konkurencyjne.

 

Jak wynika z akt przedłożonych Trybunałowi regulacja krajowa analizowana w sprawie przed sadem krajowym nie traktuje w sposób odmienny z punku widzenia podatku VAT gier losowych lub hazardowych, które mogą być wobec siebie konkurencyjne. Okoliczność, że gry losowe i hazardowe zwolnione z podatku VAT stanowią, tak jak w sprawie przed sądem krajowym, jedynie mniejszą część gier dozwolonych na terytorium kraju i/lub generują tylko mniejszą część całkowitego obrotu uzyskanego w sektorze gier na tym terytorium, nie ma więc znaczenia z punktu widzenia zasady neutralności podatkowej. Podobnie, wbrew temu, co twierdzi Leo-Libera, z punktu widzenia tej zasady nie ma znaczenia okoliczność, że kwota niezharmonizowanego podatku od gier, któremu podlegają również niektóre podmioty organizujące gry losowe i hazardowe będące podatnikami VAT, jest dostosowywana w zależności od podatku VAT podlegającego zapłacie z tytułu tej działalności, ponieważ zasada neutralności podatkowej nie znajduje zastosowania do tego rodzaju podatku (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Fischer, pkt 30).

 

W świetle powyższych rozważań na zadane pytanie należy odpowiedzieć, iż art. 135 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że skorzystanie z przyznanej państwom członkowskim możliwości określenia warunków i ograniczeń zwolnienia z podatku VAT przewidzianego w tym przepisie oznacza, iż mogą one zwolnić z podatku VAT tylko niektóre gry losowe lub hazardowe.

 

Źródło: Europejski Trybunał Sprawiedliwości

 

The draft decision of introducing the possibility of reducing Poland's right to deduct VAT on passenger cars

Proposal for a COUNCIL IMPLEMENTING DECISION authorising Poland to introduce a special measure derogating from Article 26(1)(a) and Article 168 of Directive 2006/112/EC on the common system of value added tax (No COM(2010)293 final)

 

Article 1

By way of derogation from Article 168 of Directive 2006/112/EC, Poland is authorised to

restrict to 60 % the right to deduct VAT on the purchase, acquisition, import, hire or lease of

vehicles, up to a maximum of 6 000 PLN.

This restriction shall only apply to vehicles with a maximum authorised carrying capacity of

over 500 kg and a maximum weight of 3.5 tonnes.

 

Article 2

Article 1 shall not apply to the following categories of vehicles:

(1) vehicles purchased for resale, hire or lease;

(2) vehicles intended for the carriage of goods;

(3) vehicles intended to perform a specific function;

(4) vehicles designed for the carriage of at least 10 persons, including the driver.

 

Article 3

By way of derogation from Article 26(1)(a) of Directive 2006/112/EC, Poland is authorised to

not treat as a supply of services for consideration the private use by a taxable person or of his

staff or, more generally, for purposes other than those of his business of a vehicle for which

the restriction referred to in Article 1 of this Decision applies.

 

Article 4

This Decision shall expire on 31 December 2013.

 

Source: European Commission

Zakres zastosowania instytucji przedawnienia w VAT

Wyrok WSA w Krakowie z dnia 13 stycznia 2010 r. (sygn. I SA/Kr 1348/09)

 

Sąd nie podziela stanowiska organów podatkowych, iż Skarżący utracił z końcem 2008 r. prawo do skorygowania deklaracji za miesiące od maja do grudnia 2004 r. Stanowisko to organy oparły na treści art. 86 ust. 13 u.p.t.u., z którego wynika, że jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego.

 

Stanowisko wyrażone w interpretacji jest błędne.

 

Wydając indywidualną interpretację prawa podatkowego, organ interpretacyjny winien również przeanalizować ogólne zasady dokonywania korekt deklaracji podatkowych, opisane w przepisach O.p. czego jednak nie uczynił. Jak wynika z art. 81 § 1 i 2 O.p., jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację, co powinno następować przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty. Mimo, że regulacja ta nie określa czasowych granic składania korekt deklaracji podatkowych, to nie oznacza jednak, że takie ograniczenia nie istnieją. Zdaniem Sądu wyznaczają je przepisy regulujące kwestie przedawnienia zobowiązań podatkowych (art. 70 -71 O.p.).

 

Nie ma wątpliwości, że przedawnienie, o którym mowa w art. 70 O.p., dotyczy zobowiązań podatkowych powstałych z mocy prawa (art. 21 § 1 pkt 1 O.p.), jak i tych które powstają dopiero w wyniku doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania (art. 21 § 1 pkt 2 O.p.). Takie wątpliwości mogą natomiast dotyczyć tego, czy zobowiązanie podatkowe, jakkolwiekby ono nie powstawało, jest jedynym przedmiotem tego przedawnienia. W szczególności, czy można przyjąć, że jeżeli przedawnia się zobowiązanie podatkowe, to wraz z nim przedawnieniu ulegają także inne elementy danego stosunku prawno-podatkowego? Charakterystyczne jest, że w art. 70 § 1 O.p. ustawodawca nie stanowi o przedawnieniu obowiązku podatkowego, lecz tylko takiej jego konkretyzacji, która przyjmuje postać zobowiązania podatkowego. Gdyby przedawniał się obowiązek podatkowy - źródło wszelkich praw i obowiązków w stosunku prawno-podatkowym, wówczas bez wahania można byłoby stwierdzić, że przedawnia się nie tylko zobowiązanie podatkowe, ale także inne, wynikające z tego obowiązku podatkowego prawa i uprawnienia. Dotyczy to między innymi nadwyżki podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług, zarówno tej, która podlega rozliczeniu w miesiącach następnych, jaki i podlegającej zwrotowi na rachunek bankowy podatnika. Problem ten nie był jednolicie oceniany w orzecznictwie sądowoadministracyjnym (vide wyroki: NSA z 23 listopada 2003 r., III SA 2905/02; z 2 listopada 2005 r., III SA/Wa 987/05; WSA w Warszawie z 12 lutego 2008 r., III SA/Wa 1701/07).

 

Zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie przedawnienie, o którym mowa w art. 70 O.p., dotyczy wszystkich elementów konstrukcyjnych podatku, które wynikają z tego samego obowiązku podatkowego, co potencjalne zobowiązanie podatkowe. Odnosi się to w szczególności do nadwyżki podatku należnego nad naliczonym w podatku od towarów i usług. Nie jest bowiem pozbawione logiki rozumowanie według którego, jeżeli przedawnia się zobowiązanie główne (podstawowe), to przedawniają się również związane z nim lub towarzyszące mu inne prawa lub obowiązki, na zasadzie prostego wnioskowania a maiori ad minus.

 

Przyjęcie poglądu, wedle którego nadwyżka podatku naliczonego nad należnym w podatku od towarów i usług w ogóle nie podlegałaby przedawnieniu, prowadziłoby do ciągłego utrzymywania niepewności sytuacji prawnej podatnika. W każdym czasie można byłoby wszcząć wobec niego postępowanie podatkowe. W pełni satysfakcjonującego rozwiązania nie daje też stanowisko, zgodnie z którym weryfikowanie nadwyżki podatku naliczonego nad należnym możliwe jest do momentu "przedawnienia się okresów", w których ta nadwyżka zostanie rozliczona. te zostały rozliczone. Trzeba bowiem pamiętać, że również w tych okresach nie musi powstać zobowiązanie podatkowe. Po odliczeniu tej nadwyżki od podatku należnego, podatek może być "zerowy". Zatem w tych przypadkach problem przedawnienia w dalszym ciągu pozostawałby nierozwiązany. Zdaniem Sądu nie można dopuścić do niczym nieograniczonego w czasie korygowania innych, oprócz samego zobowiązania podatkowego, elementów konstrukcyjnych podatku. Nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, tak samo jak zobowiązanie podatkowe, są wynikami rozliczenia podatnika za dany okres. Trudno od wyniku tego rozliczenia uzależniać to, czy dany okresy rozliczeniowy podlega przedawnieniu, czy też nie. Ograniczenie zastosowania instytucji przedawnienia, poprzez odniesienie jego skutków wyłącznie do ściśle rozumianego zobowiązania podatkowego, miałoby i ten negatywny skutek, że podatnik musiałby przez nieograniczony czas przechowywać dokumentację podatkową (art. 86 § 1 O.p.).

 

Powyższe pozostaje w zgodzie z poglądem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z 29 czerwca 2009, I FPS 9/08. Sąd ten stwierdził, że "art. 70 § 1 O.p. ma zastosowanie do należności z tytułu nienależnego zwrotu podatku od towarów i usług". Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie orzekającym w niniejszej sprawie podziela w pełni stanowisko zajęte w powołanej wyżej uchwale składu 7 Sędziów Izby Finansowej Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 czerwca 2009r. sygn. akt: I FPS 9/08.

 

Choć w tezie tej mowa jest wyłącznie o takiej nadwyżce podatku naliczonego nad należnym, która została nienależnie zwrócona podatnikowi, to zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie, pogląd ten można również odnieść do nadwyżki podatku naliczonego nad należnym, podlegającej rozliczeniu w następnych okresach rozliczeniowych.

 

Zatem w tej sprawie, jedyne czasowe ograniczenie prawa Skarżącego do złożenia korekt deklaracji podatkowych w podatku od towarów i usług za miesiące od maja do grudnia 2004 r., może wynikać z treści art. 70 -71 O.p. Przepis art. 70 O.p. przewiduje w tym zakresie termin 5 - letni, liczony od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.

 

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Obowiązek zwrotu podatku naliczonego VAT

Wyrok WSA w Rzeszowie  dnia 17 grudnia 2009 r. (sygn. I SA/Rz 760/09)

Zasada neutralności, będąca immanentną cechą podatku od towarów i usług, również na gruncie ustawy z 1993r., stanowi że - najogólniej rzecz biorąc - podatnik ma prawo do uwzględnienia w rozliczeniu podatku od towarów i usług podatku naliczonego, który pomniejsza podatek należny. W określonych sytuacjach różnica (nadwyżka) podatku naliczonego podlega zwrotowi albo przeniesieniu na następny okres rozliczeniowy. Prawo do uwzględnienia podatku naliczonego - co podkreśla się w doktrynie - nie jest przywilejem podatnika, ani ulgą, ale stanowi jeden z podstawowych elementów konstrukcyjnych podatku od towarów i usług i ograniczenie tej zasady może nastąpić wyjątkowo, w ściśle określonych sytuacjach (wynikających z ustawy).

Poprzestanie przez organ, do którego Spółka wystąpiła z korektą deklaracji, zgodnie z treścią protokołu z kontroli podatkowej przeprowadzonej przez organ kontroli skarbowej, a następnie wskutek sugestii tego organu o bezskuteczności złożonej korekty deklaracji, wystąpiła o stwierdzenie nadpłaty, na odmowie uwzględnienia wniosku Spółki w tym przedmiocie uznać należy za naruszające w sposób oczywisty zasadę wyrażoną w art. 121 Ordynacji podatkowej.

Takie rozstrzygnięcie narusza zaufanie do organów podatkowych. W doktrynie przyjmuje się jednolicie, że naruszenie jednej z podstawowych zasad postępowania stanowi samodzielną podstawę do wyeliminowania zaskarżonej decyzji z obrotu prawnego.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Nowe zasady zwrotu VAT

Od 1 stycznia 2010 r. wchodzą w życie nowe zasady zwrotu VAT dla zagranicznych firm.

 

Nowe regulacje będą odnosić się do wniosków o zwrot składanych po 1 stycznia 2010 r. Zmiany w tym zakresie są wynikiem wdrożenia do krajowego porządku prawnego przepisów dyrektywy nr 2008/9/WE z 12 lutego 2008 r.

 

Czytaj dalej: Artykuł Agnieszki Lach - Autorka jest konsultantką w Zespole Podatków Pośrednich Deloitte.

Podział spółki przez wydzielenie jest transakcją zbycia

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 6 października 2009 r. (sygn. III SA/Wa 368/09)

„Transakcją zbycia”, o której mowa w art. 6 ust. 1 u.p.t.u., jest każda czynność, w świetle obowiązujących przepisów skutkująca przeniesieniem własności przedsiębiorstwa. Nie budzi zatem wątpliwości, że przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h. podział dokonywany przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie) powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonej części majątku. Złożoność procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest ich końcowy efekt – przeniesienie własności. Reasumując, podział spółki przez wydzielenie jest transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 ust. 1 u.p.t.u.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Zwrot podatku dla wspólnika spółki cywilnej

Wyrok NSA z dnia 7 kwietnia 2009 r. (sygn. I FSK 115/08)

W dotychczasowym orzecznictwie utrwaliła się interpretacja przepisów ustawy podatku od towarów i usług, zgodnie z którą w przypadku zakończenia wykonywania działalności gospodarczej dany podmiot będzie co prawda mógł oczekiwać zwrotu bezpośredniego nawet wtedy, gdy zostanie wykreślony z rejestru podatników podatku od towarów i usług, a nawet zlikwiduje rachunek bankowy (vide: wyrok WSA w Warszawie z dnia 30.10.2006 r., sygn. III SA/Wa 1631/06, PP z 2007 r., nr 2, str. 53), o ile tylko zachowa swój byt podmiotowoprawny. To ostatnie zastrzeżenie - jak podkreślano - wynikało z faktu, że w aktualnie obowiązującym prawodawstwie krajowym, w przypadku rozwiązania spółek osobowych, w tym spółek cywilnych, przewidywana jest jedynie ograniczona sukcesja prawna, która - wnosząc z treści regulacji zawartych w rozdz. 14 i 15 Działu III ustawy z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. nr 137, poz. 926 ze zm.; tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r., nr 8, poz. 60 ze zm.) - nie obejmuje przejścia na ewentualnych następców prawnych uprawnień do nierozliczonej nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu bezpośredniego. Stanowisko takie wyrażono w szeregu rozstrzygnięć Naczelnego Sądu Administracyjnego, w tym między innymi w wyrokach z dnia: > 18.09.2007 r., sygn. I FSK 1191/06 (nie publ.); > 14.11.2007 r., sygn. I FSK 1500/06 (nie publ.); > 12.12.2007 r., sygn. 74/07 (nie publ.); 20.12.2007 r., sygn. 54/07 (nie publ.); > 20.12.2007 r., sygn. I FSK 77/07 (nie publ.), > 01.07.2008 r., sygn. I FSK 805/07 (nie publ.).

Pogląd ten, zasadniczo zgodny z wyrażonym w tej sprawie stanowiskiem organów podatkowych, wymaga jednak weryfikacji z uwagi na treść wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 10.03.2009 r., sygn. P 80/08. Wyrokiem tym Trybunał orzekł bowiem o niezgodności z Konstytucją przepisów art. 75 § 2 pkt 1 lit. b i § 3 oraz art. 81 § 1 Ordynacji podatkowej w zakresie, w jakim nie regulują trybu złożenia korekty deklaracji i wniosku o stwierdzenie nadpłaty podatku od towarów i usług przez byłych wspólników rozwiązanej spółki cywilnej będącej podatnikiem tego podatku (sentencja publ. w Dz. U. z 2009 r., nr 44, poz. 362).

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia położono szczególny nacisk na konstytucyjne zasady ochrony własności oraz sprawiedliwości społecznej, które chronią także nadpłatę w podatku od towarów i usług. Prawo do zwrotu nadpłaty (analogicznie zwrotu bezpośredniego nadwyżki podatku naliczonego nad należnym bowiem między tymi instytucjami zachodzi oczywista analogia) zaliczyć bowiem trzeba do praw majątkowych podlegających ochronie konstytucyjnej na podstawie art. 64 Konstytucji, jako "inne niż własność prawo majątkowe".

Mając na względzie powyższe orzeczenie wraz z towarzyszącą mu argumentację prawną stwierdzić trzeba, że w pełni przystaje ono przez swą analogię do okoliczności faktycznych i prawnych występujących w niniejszej sprawie. Co więcej, stwierdzić można, że Trybunał Konstytucyjny wypowiedział się w materii idącej dalej aniżeli w kontrolowanej tu sprawie. Wszak nadpłata jest zagadnieniem dalszym aniżeli wykazana już w deklaracji podatkowej nadwyżka podatku naliczonego nad należnym. Stąd też w drodze wnioskowania a maiori ad minus względnie przy zastosowaniu analogii (w materii analogii odesłać można do wyroku NSA z dnia 24.10.2006 r., sygn. I FSK 93/06, Jur. Pod. z 2007 r., nr 1) jest dopuszczalne, ba wręcz konieczne, odwołanie się do zawartych w rzeczonym wyroku (sygn. P 80/08) poglądów Trybunału Konstytucyjnego także w przypadku orzekania o zgodności z prawem rozstrzygnięć podatkowych mających za przedmiot zwrot nadwyżki VAT na rzecz rozwiązanej spółki cywilnej. Wyrok ten uchyla bowiem wątpliwości interpretacyjne zasygnalizowane w przywołanej wyżej publikacji K. J. Stanika pozwalając zarazem stwierdzić, że jeżeli po stronie podatnika będącego spółką cywilną powstała nadwyżka podatku naliczonego nad należnym do zwrotu bezpośredniego (art. 87 ust. 2 ustawy o VAT), zwrot ten nastąpić musi bez względu na to, czy podatnik ów utracił po zakończeniu okresu rozliczeniowego swój status prawnopodatkowy. Uprawnienie do tego da się bowiem wywieść z wynikających z dyrektyw europejskich ogólnych zasad podatku od wartości dodanej w tym zwłaszcza zasady neutralności.

Źródło: Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Sprzedaż mieszkania z miejscem postojowym

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 grudnia 2009 r. (sygn. akt: III SA/Wa 1110/ 09): "Sprzedaż lokalu mieszkalnego wraz z prawem do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego mieszczącego się w wydzielonej hali w tym samym budynku mieszkalnym to jedna transakcja, objęta tą samą 7-proc. stawką VAT."

Obowiązek korekty podatku naliczonego przy zaniechaniu inwestycji

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia
7 października 2009 r. (nr IPPP1-443-808/09-2/PR)

Wnioskodawca ponosząc wydatki na zakup towarów i usług związanych z
inwestycją, służącą w zamiarze działalności opodatkowanej, zobowiązany
jest, w myśl art. 91 ust. 7 i 8 ustawy, do skorygowania odliczonego
uprzednio podatku naliczonego związanego z tą inwestycją jednorazowo w
deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym podjęto decyzję
o jej zaniechaniu.

Podstawowym argumentem przemawiającym za koniecznością skorygowania
podatku naliczonego jest fakt, iż dla zrealizowania prawa do
odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego konieczny jest
warunek istnienia związku wydatków z czynnościami opodatkowanymi
podatkiem od towarów i usług. Brak związku dokonanych zakupów
inwestycyjnych z planowaną sprzedażą wystąpił w momencie podjęcia
decyzji o zaniechaniu inwestycji.

http://sip.mf.gov.pl/sip/index.php?p=1&i_smpp_s_dok_nr_sek=221556&i_smpp_s_strona=1

Samochody osobowe bez pełnego odliczenia

Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 19 listopada 2009 r. (sygn. akt: I SA/Wr 1393/09): "Wyrok ETS uznający polskie przepisy ograniczające odliczenie VAT za niezgodne z prawem UE, nie daje podstawy do pełnego odliczenia VAT od aut osobowych."

Od wydatków na emisję akcji można odliczyć VAT

Wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 5 sierpnia 2009 r. (sygn. akt: I SA/Bd 403/09)

Gromadzenie kapitału przeznaczonego do wykonywania działalność
gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT jest procesem
gospodarczym służącym prowadzeniu sprzedaży opodatkowanej i naliczony
w związku z tym podatek VAT podlegać będzie odliczeniu od podatku
należnego na zasadach określonych w ustawie o VAT. Pogląd ten znajduje
też potwierdzenie w (...) wyroku ETS z 26 maja 2005r. w sprawie
C-465/03 Kretztechnik AG przeciwko Finanzamt Linz (...) oraz w wyroku
NSA z dnia 18 lutego 2009 r., sygn. akt I FSK 1874/07.

W konsekwencji należy stwierdzić, przy uwzględnieniu faktu, że emisja
akcji została dokonana celem podniesienia kapitału Spółki z korzyścią
dla jej ogólnie pojętej działalności gospodarczej, zatem istnieje
związek pomiędzy wydatkami poniesionymi na podwyższenie kapitału
zakładowego a działalnością gospodarczą podatnika. Emisja akcji jest
jednym z podstawowych sposobów pozyskiwania kapitału przez spółkę
akcyjną. Gromadzenie kapitału przeznaczonego do wykonywania
działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT
jest procesem gospodarczym służącym prowadzeniu sprzedaży
opodatkowanej i naliczony w związku z tym podatek VAT podlegać będzie
odliczeniu od podatku należnego na zasadach określonych w ustawie o
VAT. Istotne jest, aby czynności dokonywane przez Spółkę w ramach jej
działalności gospodarczej były opodatkowane. W takim też kontekście
należy interpretować art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Ten przepis nie może
stanowić podstawy prawnej do odmowy odliczenia podatku naliczonego
wynikającego z faktur potwierdzających nabycie usług związanych z
emisją akcji.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/B9E98796F9

Ograniczenie prawa do odliczania podatku naliczonego sprzeczne z prawem wspólnotowym

Wyrok NSA z dnia 23 lipca 2009 r. (sygn. akt: I FSK 1324/08)

Art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług narusza
ogólną zasadę prawa wspólnotowego, tj. zasadę proporcjonalności.
Podstawę normatywną zasady proporcjonalności w prawie unijnym stanowi
art. 5 ust. 3 TWE. Zgodnie z jego treścią "żadne działanie Wspólnoty
nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia celów
określonych w niniejszym Traktacie". ETS w jednym ze swoich wyroków (z
dnia 16 grudnia 1992 r. w sprawie Council of the City of Stoke-on
Trent and Norwich City Council vs. B & Q plc., C-169/91) wskazał, że
zastosowanie tej zasady polega na wzajemnym ważeniu interesu państwa
członkowskiego i wspólnoty. Na szali zatem znajdzie się szeroko
rozumiany interes fiskalny państwa, polegający na ograniczeniu prawa
do odliczenia wyłącznie do wydatków będących kosztami uzyskania
przychodu w rozumieniu ustaw o podatku dochodowym (a zatem
uzależniającymi odliczenie m.in. od sposobu wykorzystania nabytego
towaru), zaś z drugiej strony - cele i wartości unormowane w VI
Dyrektywie i dyrektywie 2006/112/WE, w tym zasada neutralności podatku
od towarów i usług. Ograniczenie zawarte w art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy
o podatku od towarów i usług, odsyłające do generalnej zasady
wyrażonej w ustawach o podatku dochodowym może zatem uniemożliwić
odliczanie podatku zawartego w wydatkach na nabycie towarów i usług,
które są związane ściśle z działalnością opodatkowaną podatnika.
Podatek zawarty w takich zaś wydatkach, w myśl zasady neutralności,
podatnik winien mieć prawo odliczyć. Tego typu ograniczenie prawa do
odliczenia podatku zatem wychodzą znacznie poza cele zakreślone w
obowiązujących Polskę dyrektywach.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/F0F1054775

Możliwość odliczania podatku naliczonego od wydatków na emisję

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 14 października 2009 r. (sygn. akt: III
SA/Wa 269/09)

Sąd nie podziela przekonania Ministra Finansów o zgodności art. 88
ust. 1 pkt 2 u.p.t.u. z art. 176 Dyrektywy 112 (przepis odpowiadający
art. 17 ust. 6 VI Dyrektywy).

Naczelny Sąd Administracyjny stanął na stanowisku, że pogląd
analogiczny do zaprezentowanego przez Organ w zaskarżonej
interpretacji, nie uwzględnia wniosków wynikających z wykładni art. 17
ust. 6 VI Dyrektywy wywiedzionych w orzecznictwie ETS. W wyroku z 30
marca 2006 r. w sprawie C-184/04 Uudenkaupungin kaupuki (PP nr 5/2006,
s. 59) Trybunał, nawiązując do wcześniejszego orzecznictwa (m.in.
wyroki: z 5 października 1999 r. w sprawie C-305/97 Royscot i In.; z
14 lipca 2005 r. w sprawie C-434/03 P. Charles i T.S. Charles -
Tijmens), stwierdził, że analiza genezy ww. przepisu VI Dyrektywy
wskazuje, iż uprawnienie przyznane państwu członkowskiemu w akapicie
drugim tego przepisu dotyczy jedynie utrzymania wyłączeń w zakresie
odliczenia odnośnie kategorii wydatków określonych na podstawie
rodzaju nabytego towaru lub usługi, lecz nie na podstawie ich
przeznaczenia lub sposobu wykorzystania. Dlatego też w doktrynie
podkreśla się, że art. 176 ust. 6 VI Dyrektywy pozwalał Polsce
zachować krajowy system wyłączeń w zakresie prawa do odliczenia, który
istniał przed 1 maja 2004 r., jedynie wobec kategorii wydatków
określonych rodzajowo, a nie na podstawie ich przeznaczenia lub
wykorzystania, jak miało to miejsce w art. 88 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.
Państwa członkowskie, ograniczając prawo do odliczenia, z powołaniem
się na klauzulę stałości, nie mogą stosować klauzul generalnych i to
takich, które odnoszą się do przeznaczenia czy sposobu wykorzystania
towaru lub usługi.

Z przedstawionych wyżej powodów i uwzględniając konieczność
dokonywania prowspólnotowej wykładni przepisów u.p.t.u. ograniczenie
prawa do odliczenia podatku naliczonego, które wynikało z art. 88 ust.
1 pkt 2 u.p.t.u. należało określać uwzględniając regulację zawartą w
art. 86 ust. 1 tej ustawy w kontekście art. 17 ust. 6 zdanie drugie VI
Dyrektywy (art. 176 akapit pierwszy, zdanie drugie Dyrektywy 112), z
pominięciem natomiast normatywnego powiązania tego prawa z przepisami
ustaw o podatkach dochodowych. Oznacza to, że ograniczeniu prawa do
odliczenia mogły podlegać jedynie te wydatki, które nie były ściśle
związane z działalnością gospodarczą, takie jak wydatki na artykuły
luksusowe, rozrywkę lub wydatki reprezentacyjne.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/4C5F56FF40

Premie pieniężne bez podatku

Wyrok WSA w Łodzi z dnia 15 października 2009 r. (sygn. akt: I SA/Łd 528/09)

Premie pieniężne nie rodzą obowiązku podatkowego w podatku od towarów
i usług, tym samym nie ma też podstaw do wystawiania faktur
stwierdzających wykonanie usług oraz ujmowania wypłaconych premii w
deklaracjach służących rozliczeniu podatku VAT. Zaskarżona
interpretacja została zatem wydana z naruszeniem wskazanych wyżej
przepisów art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Za powyższym rozumowaniem przemawia także orzecznictwo Europejskiego
Trybunału Sprawiedliwości odnoszące się do analogicznych instytucji
prawa wspólnotowego. Autor skargi celnie przywołał na poparcie swego
stanowiska wyrok ETS w sprawie C-409/98. W orzeczeniu tym ETS
stwierdził, iż fakt otrzymania płatności wyłącznie za przystąpienie do
umowy z tym a nie innym podmiotem, nie determinuje świadczenia usług w
rozumieniu VI Dyrektywy. Pomimo otrzymania "wynagrodzenia" w związku z
określonym zachowaniem ("świadczenie") nie zawsze dochodzi zatem do
wystąpienia czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. Co więcej, w
sprawie Mirror Group plc podmiot dokonujący płatności niewątpliwie
osiągał wymierną korzyść z faktu wypłaty premii (przejawiającą się
zawarciem długoterminowej umowy na podstawie której otrzymywał
czynsz), podczas gdy w niniejszej sprawie spółka wypłacająca premię
żadnej korzyści nie osiąga. Analogia do analizowanego zagadnienia jest
oczywista.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/7C4E8EF45A

Nabycie wierzytelności ZCP w świetle VAT i PCC

Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 27 października 2009 r. (sygn. akt: I SA/Gd 491/09)

W świetle definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy VAT wierzytelność,
jako prawo majątkowe, nie jest towarem. Pozostaje więc jedynie do
rozstrzygnięcia, czy cesja wierzytelności może być potraktowana w
kategorii odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu ustawy VAT. Nie
budzi wątpliwości Sądu, że sprzedaż "wierzytelności własnej" nie jest
świadczeniem usług przez jej zbywcę, a zatem nie powstaje u niego z
tego tytułu obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

Z ustalonego w sprawie stanu faktycznego nie wynika, by nabycie
wierzytelności przez spółkę "B" stanowiło czynność świadczenia usługi
pośrednictwa finansowego zdziałaną w ramach prowadzonej przez ten
podmiot działalności gospodarczej tj. czynność wykonaną nawet
jednorazowo, ale w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania
jej w sposób częstotliwy. Analiza treści umowy sprzedaży i oświadczeń
stron pozwala bowiem na wyciągnięcie wniosku, że transakcja ta
stanowiła jednorazową odsprzedaż składnika majątkowego spółki "A",
spółce "B", jakimi były wierzytelności przysługujące pierwszemu z tych
podmiotów. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika natomiast,
by spółka "B" dokonała zakupu wierzytelności działając w celu
uwolnienia zbywcy od ciężaru jej egzekwowania, co świadczyłoby o
działaniu przez spółkę "B" w charakterze pośrednika finansowego. Tylko
natomiast tak rozumiane nabycie wierzytelności prowadziłoby do
uznania, że czynność nabywcy, jako usługa pośrednictwa finansowego
objęta byłaby przedmiotowym zakresem ustawy VAT (jako zwolniona z tego
podatku), a w konsekwencji czynność zbycia wierzytelności byłaby
wyłączona z zakresu opodatkowania podatkiem od czynności
cywilnoprawnych. Skoro spółka "B" nabywając zorganizowaną część
przedsiębiorstwa działała z zamiarem kontynuowania działalności
gospodarczej prowadzonej uprzednio przez spółkę "A", to umowa zbycia
wierzytelności z 3 stycznia 2005 r. nie może być uznana za nie
podlegającą podatkowi od czynności cywilnoprawnych na mocy art. 2 pkt
4 u.p.c.c.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/C328B40227

Zwolnienie aportów z VAT sprzeczne z prawem wspólnotowym

Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 13 października 2009 r. (sygn. akt: I SA/Po 464/09)

Podstawową cechą podatku obrotowego jest jego powszechność i
opodatkowanie konsumpcji. Dlatego każde zwolnienie z podatku VAT
stanowi odstępstwo od tej generalnej zasady. Dlatego też przepisy
dotyczące zwolnień zawarte w dyrektywie muszą być interpretowane
ściśle, na co wraca uwagę liczne orzecznictwo ETS, można przywołać
chociażby wyrok z 15 czerwca 1989 r. w sprawie 348/87 Stichting
Uitoering Financiele Acties przeciwko Staatssecretaris van Financiën,
w którym ETS stwierdził, że pojęcia stosowane dla określenie zwolnień
przewidzianych w art. 13 VI Dyrektywy należy interpretować ściśle,
wprowadzenie każdego zwolnienia jest bowiem odstępstwem od ogólnej
zasady, że podatek obrotowy jest nakładany na wszystkie usług
wykonywane odpłatnie przez podatnika. Dlatego też przy badaniu
zgodności regulacji prawa krajowego z przepisami wspólnotowymi w
zakresie zwolnienia od podatku jest ustalenie, czy określone
zwolnienie mieści się w katalogu czynności przewidzianych w tytule IX
Dyrektywy.

Bez wątpienia aport nie jest czynnością objętą zwolnieniem w świetle
przepisów obowiązującej Dyrektywy 112. Powołany przez Dyrektora Izby
Skarbowej w odpowiedzi na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa
przepis art. 19 Dyrektywy, który stanowi, że "w przypadku przekazania
aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą
uznać, że dostawa towaru nie miała miejsca i że w takim przypadku
osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca
prawny przekazującego. W przypadku gdy odbiorca nie podlega w pełni
opodatkowaniu, państwa członkowskie mogą przedsięwziąć środki
niezbędne w celu uniknięcia zakłóceń konkurencji. Mogą także przyjąć
wszelkie niezbędne środki, aby zapobiec uchylaniu się od opodatkowania
lub unikaniu opodatkowania poprzez wykorzystanie przepisów tego
artykułu" nie stanowi podstawy do wprowadzenia w prawie krajowym
zwolnienia z podatku VAT. Powołany przepis zezwala państwom
członkowskim wyłączyć z opodatkowania czynność wniesienia do spółki
jako aportu całości lub części majątku, nie jest natomiast podstawą do
uznania tej czynności za zwolnioną.

W związku z powyższym skoro przepis § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia
jest sprzeczny z prawem wspólnotowym, Sąd odmawia jego zastosowania w
zakresie w jakim przewiduje zwolnienie z podatku od towarów i usług
czynności wnoszenia wkładów niepieniężnych (aportów) do spółek prawa
handlowego i cywilnego. W takim przypadku zastosowanie mają przepisy
wspólnotowe, które w Dyrektywie 112 uznają aport co jako czynność
opodatkowaną (chyba ze państwo członkowskie wprowadzi regulacje
przewidziane w art. 19 Dyrektywy). Skoro wniesienie aportu uznaje się
za czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, nie ma zatem
podstaw do zastosowania przepisów art. 91 ust. 7 z uwzględnieniem
zasad zawartych w art. 91 ust. 1-5 powołanej wyżej ustawy o podatku od
towarów i usług.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/2275CC4C60

Członkowie zarządu nie zapłacą sankcji

Zarząd nie zapłaci sankcji wymierzonej firmie: "Fiskus nie może dochodzić od członków zarządu spółki kapitałowej niezapłaconego przez nią dodatkowego zobowiązania podatkowego. Tak wynika z uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 listopada 2009 r. (sygn. akt: FPS 2/09). Uznał on, że nie jest to zobowiązanie podatkowe, za które odpowiadają członkowie zarządu spółki."

Nadpłata dla byłych wspólników spółki cywilnej

Wyrok TK z dnia 10 marca 2009 r. (sygn. akt: P 80/08)

Art. 75 § 2 pkt 1 lit. b i § 3 oraz art. 81 § 1 ustawy z dnia 29
sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa w zakresie, w jakim nie
regulują trybu złożenia korekty deklaracji i wniosku o stwierdzenie
nadpłaty podatku od towarów i usług przez byłych wspólników
rozwiązanej spółki cywilnej będącej podatnikiem tego podatku, są
niezgodne z art. 2 w związku z art. 64 ust. 1 Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej i nie są niezgodne z art. 64 ust. 3
Konstytucji.

http://www.trybunal.gov.pl

Wymóg odbioru faktury korygującej sprzeczny z prawem wspólnotowym

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 5 października 2009 r. (sygn. akt: III
SA/Wa 851/09)

Należy stwierdzić, że art. 29 ust. 4a u.p.t.u.jest sprzeczny z prawem
wspólnotowym. Warunek posiadania potwierdzenia odbioru faktury
korygującej przez nabywcę, od którego uzależniona jest możliwość
obniżenia podstawy opodatkowania (a w konsekwencji obniżenie podatku
należnego) stanowi bowiem środek krajowy naruszający w nadmiernym
stopniu cele i treść Dyrektywy 112. Brak jego spełnienia powoduje
obciążenie ciężarem VAT - podatnika, w oderwaniu od jego rzeczywistej
sytuacji podatkowej, naruszając nie tylko podstawowe zasady VAT takie
jak: proporcjonalność VAT, neutralność VAT i opodatkowanie konsumpcji.
Art. 90 Dyrektywy 112 wyraźnie wskazuje na prawo do obniżenia podstawy
opodatkowania, jednakże udzielenie kompetencji Państwom Członkowskim
co do sformułowania warunków takiego obniżenia, nie oznacza pełnej
dowolności działania Państwa Polskiego. Granicą dla takiej dowolności
jest zasada proporcjonalności prawa wspólnotowego. Należy uznać, że
środek krajowy przewidziany w art. 29 ust. 4a u.p.t.u. przekracza ramy
tego, co konieczne jest dla osiągnięcia jego celu, osłabia bowiem
zasady wspólnego systemu VAT, a zatem jest sprzeczny z ogólną zasadą
prawa wspólnotowego - zasadą proporcjonalności.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/D01C94E25C

VAT od samochodów i paliw zakupionych w 2004 r. jeszcze można odliczyć

Wyrok WSA w Białymstoku z dnia 30 września 2009 r. (sygn. akt: I SA/Bk 295/09)

Wprowadzenie terminu 5-letniego na dokonywanie korekt, liczonego od
początku roku, w którym powstało prawo do odliczenia podatku
naliczonego, a więc w sposób odmienny od terminów przedawnienia
zobowiązań podatkowych (także 5 lat, ale liczonych od końca roku
kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku za dany
okres, w którym prawo do odliczenia powstało), jest sprzeczne z
konstytucyjnymi standardami.

W ocenie Sądu, wykładania systemowa wewnętrzna przepisów u.p.t.u.
wyklucza w przedmiotowej sprawie stosowanie przepisu art. 86 ust. 13
u.p.t.u. Jeżeli bowiem jeden przepis ustawy (art. 86 ust. 3 u.p.t.u.)
nie dawał podatnikowi możliwości obniżenia podatku należnego o podatek
naliczony, to nie można jednocześnie stosować innego przepisu tej
ustawy (art. 86 ust. 13 u.p.t.u.), który wprowadza czasowe
ograniczenie prawa do korekty deklaracji podatkowej.

http://orzeczenia.nsa.gov.pl/doc/30099BF0B4